BIXITAANKII CIIDAMADA ITOOBIYA MEEE?
ASALAAMA CALAYKUM WA RAXMATULLAAHI WA BARAKAATUHU
Walaalayaal Maxaa ku dhacay bixitaankii ciidamada Itoobiya ee la
sheegsheegayey?
Inta aanad isu jawaabin aan ku xasuusiyo wixii la sheegay iyo haddii
warkaasi run noqon lahaa wixii la filayey.
WAXAY AHAYD IN AY BAXAAN 6-II OKTOOBAR 2008
9-kii Bishiii juun 2008, waxa lagu saxeexay magaalada Jabuuti heshiis
dhexmaray qaybo ka mid ah ururka dib u xoraynta Soomaaliya iyo kooxda
Imbigaati. Waxa ay ku heshiiyeen in ay ciidamada Itoobiya ku baxayaan
120 maalmood gudahood. Haddii uu heshiiskaasi run ahaan lahaa waxay
ahaan lahayd in ay baxaaan ugu dambayn 6-dii oktoobar 2008. Laakiin
taasi ma dhicin.
HADDANA WAXA AY AHAYD IN AY BAXAAAN 19-KII DEESEMBER 2008
Heeshiis ka dambeeyey kaas oo isla labadaas kooxood dhexmaray ayaa la
saxeexay 19-kii Ogos 2008. Waxa lagu heshiiyey in ay ciidamada Itoobiya
ku baxaan 120 maalmood gudahood. Haddii uu heshiiskaasi run ahaan
lahaa waxay ahaan lahayd in ay baxaaan ugu dambayn 19-kii diisembar
2008. Taasina ma dhicin.
WAXA AY AHAYD IN AY GOOBAHA QAAROOD KA BAXAAN 21KII NOVEMBER
2008
26-kii oktoober 2008 waxa ay labada dhinac saxeexeen heshiis kale
oo ay ku caddayd bixitaanka ciidamada Itoobiya. Bixitaankaasi waxa
uu u dhici lahaa laba weji oo ka hore bilaabmi lahaa 21kii November
2008 oo ay ciidamada itoobiya ka bixi lahaayeen goobo ka mid ah
magaalada Muqdisho. Goobahaasi waa warshadda Baastada, Xeyla
Bariise, Towfiiq, Stadium Muqdisho iyo Wasaaraddii Gaashaandhigga.
Wejiga labaadna wuxu ahaa bixitaanka dhamayska tiran oo ay markaas
ka hadhsanayd 54 cisho wakhtigii loo qabtay. Taasna waxba kama
hirgelin
WAXAY AHAYD AHAYD IN AY BAXAAN UGU DAMBAYN 31KII-DIISEMBER 2008
Dawladda Itoobiya ayaa bishii November ku dhawaaqday in ay iskeed
uga baxayso Soomaaliya. Waxa ay qabsatay wakhti u gaar ah oo ay ku
xaddiday dhammaadka bisha diisember 2008. Laakiin waxa ay wakhtigaas
bedeshay isla bishii diisember dhexdeeda iyada oo ka dhigtay
wakhtiga ugu dambeeya ee ay ciidamadeeda la baxayso 5-tii jeenawari
2009. Taasina ma dhicin ee waxaabay sii samaysteen saldhigyo
cusub.
HADDABA MAXAA KU DHACAY BIXITAANKII LA WADA SHEEGAYEY?
Jawaabta su´aashaasi waa mid kooban oo cad, waxayna tahay;
Marka horeba muu jirin bixitaan ciidamada Itoobiya laga sugayey,
maxaa yeelay?:
- Ballan malaha xabashidu oo tan iyo markii ay dalka qabsatay,
marar badan ayey sheegtay in ay baxayso oo ay arinkaas go´aansatay.
Mararka qaar waxa ay qabsatay laba wiig. Qofka ay ka hoos baxday
ballan –furyada xabashida ee soo noqnoqotay, waxa la gudboon in
aanay ka hoos bixin wararka Ilaahay (subxaanahu wa tacaalaa) inooga
sheegay kuwa gaalada ah ee dhinaca ballamada. Allaah wuxu leeyahay
suuratu Tawbah ayaadda 8aad :
”Bal ka warrama haddii ay idinka gacan-sarreeyaan, idiinma
dhowrayaan qaraabanimo iyo ballantoona. Afkooda ayey idinka raalli
gelin, quluubtooduna way diidaysaa, badankooduna waa faasiqiin” waa
ayadda 8aad ee suuratu-tawbah.
Aayaddu waxa ay caddaynaysaa in aanay nimanku ballanka oofinahayn
in alla inta ay gacanta sare leeyihiin.
- Labada kooxood ee la sheegay in ay ku heshiiyeen bixitaanka
ciidamada Itoobiya, -jirtoo aanay awoodba u lahayn
go´aaan ka gaadhidda bixitaanka Itoobiya, oo taasi ay ka go´do uun
itoobiyaanka- haddana heshiiskoodu waxa uu ahaa mid ay ku
xidhanyihiin shuruudo aan suurtagal ahayn, manay suuragelin
shuruudihii si heshiisku u suurtogalo. sida uu qorayo Qodobka
7aad(b); Bixitaanka ciiddanka Itoobiya waxa ay ku xidhan tahay in
la helo ciidan ka socda Qaramada Midoobay oo ku filan, markaasna ay
dawladda ku meelgaarka ahi ka codsato Itoobiyaanka in ay u baxaan
sidii ay markii horeba iyagu u go´aansadeen”
MAXAA LA GUDBOON URURKA ISBAHAYSIGA DIB U XORAYNTA GARABKA SH
SHARIIF?
Walaalayaal haddii aynu ka soo qaadno in la idinku siray heshiiskan
oo la idinku khiyaameeyey. Haddii aynu ka soo qaadno in aydaan gelin
heshiisyo hoose. Haddii aynu qaadno in aad diinta, dadka iyo dalkaba
daacad uga ahaydeen heshiiskan. Markaa waxa la idinka sugayaa in aad
qaadataan tallaabada habboon ee markan oo kale la faray dadka
muuminiinta ah in ay yeelaan. Haddii kale fartii la idinku godayey ayaa
idinku sii godmaysa.
Haddii gaalo la dagaallansaa ay ballan-furyo samayso ama laga baqo
in ay ballan-furyo soo wataan, wuxu alle muslimiinta faray in ay
heshiiskii si cad uga baxaan oo dagaalka u soo laabtaan. Bal labadan
aayadood ila dhuuxa. Wuxu Allaah yidhi:
( وإما تخافن من قوم خيانة فانبذ إليهم على سواء إن الله لا يحب
الخائنين )
”Haddii aad ka cabsato in ay ku khiyaamaan qolo (ballan idinka
dhexeeyey), ugu tuur (ballankooda) si cad, Ilaahay ma jeclo kuwa
khaaimiinta ahe” waa suuratul-anfaal aayadda 58-aad.
Taasi waa haddiiba uu tuhun idinka galo in aanay daacad ka ahayn
heshiiska. Haddiise ay toos ballan-furyo u sameeyaan (sida ay hadda
yeeleen oo kale) wuxu Alle aayad kale ku yidhi:
{ وإن نكثوا أيمانهم من بعد عهدهم وطعنوا في دينكم فقاتلوا أئمة الكفر
إنهم لا أيمان لهم لعلهم ينتهون }
” Haddiise ay buriyaan dhaartooda ballankoodii ka dib oo ay duraan
diintiina, markaa la dagaallama madaxda gaalada waa wax aan ballan
lahayne, si ay u joogsadaan” waa aayadda 12-aad suuratul-tawbah
HADDABA ISBAHAYSIGU MA U HOGAANSAMI KARAAN WARKA ILAAHAY SWT?
Maxamed Xirsi Guuleed
Abdibashir@hotmail.com