WADAHADALKU WAA BILOWGA FURAHA ISFAHAMKA.
- Canab Mumtaz
cmmumtaz@somalitalk.com
Wadahadalku waxa uu abuuraa jawi kalsooni iyo isku soo dhawaansho
isfahamna ku dhamaada,waana xalka ugu dameeya ee lagu gaari karo wax walba
oo uu khilaaf ka dhasho kaas oo quseyn kara ama saamayn kara shaqsi,koox
ama Qaran uu soo kala dhex galo arrimo keena kala fogaansho.
Dhibaatada ka dhacday dalka soomaaliya labaatankii sano ee ugu dambeeyay
waxaa sii xumeeyaynayay marba marka ka dambaysa isfaham la'aan ka yimid
wadahadalkii xalka lagu heli lahaa oo la waayay,kadib markii u batay wax u
eg Nacayb aan qoto dheereyn oo ka dhashay siyaasad la marin
habaabiyay,dhalinyaro si qaldan wax loogu sheegay iyo qabiilkii oo laga
dhigtay jaranjaro loo maro wax dumin iyo iska horjeenid qaybaha shacabka
aan waxba galabsan waxna ka ogayn xaalada la isku hayo.
Dhowrkii shir ee loo qabtay kooxaha isku haya siyaasadda soomaaliya ka dib
markii la burburiyay dowladdii milatariga ahayd,mid ka mid ah oo si sax ah
loogu guulaystay ma jirto in lagu xaliyo dhibaatada baahday ee dalka oo
dhan saamaynta ku yeelatay,mar walbana waxa ay ka baxaysay gees markii
meel la maago halaga saxo mid baa sii xumaanaya ilaa iyo haddana lama hayo
xal buuxa.
Dowladdii lagu soo dhisay dalka jabuuti ee KMG ahayd(dowladii carta) waxa
ay ahayd aragtidayda dowladii ugu rajo wanaagsanayd ee soomaaliya soo
marta intii la qabanayay shirarka dib u heshiisiinta waxa ayna kaga
wanaagsanayd shirarkii kale ee ka horeeyay ama ka dambeeyay dhowr qodob
marka loo fiiriyo.
1.Wadahal toos ah iyo Doodo joogto ah oo dhex marayay ergadii halkaas
iskugu tagay iyadoo aysan cidna u dhaxeeynin,qaybihii halkaas iskugu tagay
kadibna xal ka gaarayay waxii la isku hayay ilaa isfaham uu ku dhamaado
waxii lagu dagaalay.
2.Ma jirin dalal shisheeye oo u dhaxeeyay ergadii soomaaliyeed ee iskugu
tagay dalka jabuuti,marka laga reebo taageeradii reer jabuuti iyo caruurta
wadooyinka kula kulmayay kuna lahaa heshiiya waabari walba soomaalida iyo
taladii Madaxda jabuuti(ismacil cumar gelle).
3.Ergadii halkaas iskugu talay oo ahaa dad ay dhab ka ahayd Nabad ku soo
dabaalida dalka soomaaliya,kuwaas oo ahaa dad aan kala lahayd qabiil,xisbi
ama aan ku xirnayn dan dal kale kuwa dariska ama ka baxsan,ugu laabsamaa
in wax dhismaan una badnaa aqoon yahano,Culumaa'udiin,Madaxdhaqameed,iyo
Ururo bulsho rayid lahaana.
4.Dalka lagu qabanayay oo ahaa Dal Soomaaliyeed(Qayb somaliya ka mid
ahayd) Af,Diin iyo dhaqanba ay wadaagaan dadka soomaaliyeed ee is dilay,ku
faraxsanaa in ay somalidu dowlad helaan si ay iyagana uga helaan garab
siyaasadeed dhaqaale iyo Amaanba.
5.Suugaan hayano cabirayay waxii burburiyay dalka soomaaliya,si aysan dib
ugu soo laabanin mar kale,casharna ay uga qaataan kuwa cusub sidii ay uga
badbaadin lahaayeen ummadda ay xilka u qaadi doonaan,guubaabin nabadeedna
u dirayay shacabka soomaaliyeed meel walba oo ay joogaan.
6.Soomaalida ku nool qurbaha oo tageero iyo niyad wanaag la garab
istaagayay shirkaas lana garab taagnaa qayb libaaxna ka qaatay shirkaas
intii uu socday.
Shirkaas waxa uu ahaa bilow fiican laakiin nasiib daro ma yeelanin dhamaad
fiican dhowr sababood oo ay ka mid ahaayeen in ay ka maqnaayeen
siyaasiyiinti uu hubka gacanta ugu jiray,kuwaas oo ka soo horjeestay
siyaasadda dalka jabuuti iskugu yeeray siyaasiyiinta,
waxyaabaha ay ku diidayeen ayaa waxaa ka mid ahayd iyagoo aaminsanaa in
aysan jirin awooda la wadaagi karta siyaasadda dalka soomaaliya oo ay
isku haysteen,waxa ayna sababtay in ay ka soo horjeestaan dowladaas kadib
markii la waayay Wadahadal si loo helo xal una dhexeeya madaxda dowladda
iyo siyaasiyiinta mucaaradka ku ahaa iyadoo aysan cidna u dhaxaynin.
Dowladaas oo ka gaabisay in ay wadahadal la gasho qaybaha ka soo
horjeeda,waxii ay soo balan qaadeena aan u fulinin sidii ay ahaayeen,waxaa
abuurmay xiligaas waxii ka dambeeyay xisbiyo mucaarad,dowladdana ku
tilmaamay in ay hoy u tahay Argagaxiso si aysan u helin taageero xoogan oo
caalami.
Wadamada Dariska(itoobiya) oo gacan siisay mucaaradka kana soo horjeesatay
in ay aqoonsato dowladdii jabuuti lagu dhisay dhamaan arrimahaas is
bahaystay ayaa hoos u dhigay hadii ay wax qaban lahayd dowladdii KMG ahady
ee lagu soo dhisay dalka jabuuti.waxa ugu waynaa abuurayay dhibkana waxa
ay ahayd wadahadal si toos ah u dhex mara dhinacyada uu khilaafku ka
dhexeeyay waxaana ay qaatay sadax sano wax lagu dhamayn karay maalmo
iyadoo la is joogay xal la'aan ilaa laga soo gaaro shirkii ku xigay.
Shirkaas kii kuxigay ee loo qabtay soomaaliya waxaa soo abaabulay
dowladaha ku jira urur goboleedka IGAD waxa uuna ka furmay magaalada
Eldoret sanadkii 2002-da ayna ka soo qayb galeen dhamaan siyaasiyiinta
iskaga soo horjeeda siyaasada soomaaliya ayaa aaqiritaankii ku dhamaaday
dhisitaan golle baarlamaan,gudoomiye barlamaan iyo ku
xigeeno,Madaxweyne,Ra'iisul wasaare iyo Gollahiisa wasiiradda.
Shirkan dhamaaday billo ka hor walina aan ka guurin halkii lagu
dhisay,siyaasiyiinta ku jira labadiis golle tan iyo bilowgiisi ma ahayn
kuwo ku heshiiyay xalka soomaaliya,walina iyagoo wada jira oo aysan la
joogin dad ajnabi ahi kama qaadanin go;aan xaalada soomaaliya lagu xalin
karo.
Dhismihii baarlamaanka ka dib doorashadii madaxweynaha waxaa soo
ifbaxayay kala fogaanshaha xagga figradaha ay kala qabaan xubanaha ku wada
jira labada Golle,waxa ayna abuurtay in xisbiyo cusubi sii
abuurmaan,isfaham la'aantii ka dhalatayna ay sababtay in dagaalo ka
dhacaan dalka soomaaliya meelo ka mid ah.
Qaar badan oo ka mid ah labada golle ayaa qaba in lagu xadgudbayo
dastuurka,midba waxa uu kan kale ku eedaynayay in uu isagu ku xadgudbay
dastuurka,laakiin waxaa cad in khilaafku ka wayn yahay arrimo dastuur oo
ay tahay wax la iskaga difaacayo siyaasadda adag ee hortaala dowladda iyo
baarlamaanka.
Kala fogaanshahan ayaa ka dhashay wadahadal la'aan,kaas oo xal buuxa lagu
gaari lahaa waxa ayna caadiyan isku eedeeyaan xubnahan labada golle in
midwalba u adeegayo dano shisheeye balse sida xaqiiqadu tahay lama hayo
waddo mid ah oo ay xal ummada ugu keeni karaan ilaa inta laga helayo
dariiq wadahadal oo quseeya soomaalida siyaasiyiinta kaligood.
Canab Mumtaz
cmmumtaz@somalitalk.com
Faafin: SomaliTalk.com |
April 7, 2005
Soomaaliya &
Liibiya oo Isku Afgartay in Dib Loo Soo Celiyo Mashruucii LIBSOMA
»W/Maaliyada
DFKMG oo la kulmay W/Maalgalinta Liibiya
»DFKMG
oo ka Qayb Qaadanaysa Aaska Pope-ka Kaatoliga
»Yuusuf
Indhacadde oo soo Dhoweeyay Xildhinaano
»Qaar
ka mida xildhibaanadii la filayay oo soo gaaray Xamar
»Muqdisho:
Shir Jaraa`id oo ku saabsan cudurka Kaduudiyaha
Warka oo dhan ka akhri halkan...
Guji...
Apr 6
Kulaabo bogga www.SomaliTalk.com
Daabaco
Boggan | Print