Waa maxay : Dawaladda
Federaalka ku-meelgaarka
ee jamhuuriyadda
Soomaliya
Bile Jaamac ( Gaa-gaale)
sharmarke10@hotmail.com
Hab-dhismeedka
dawladda cusub ee
Soomaaliya:
Waa maxay : Dawaladda
Federaalka ku-meelgaarka
ee jamhuuriyadda
Soomaliya..
Akhristoo, ma fahantay,
aniga iyo asxaabta aan
leeyahay waa ku
wareersanahay, nuxurka
ku jira, ama macnaha eey
sidato -cinwaankaan
cusub- ee naloo
sharciyeeyey in lagu
magacaabo, dawladda 5-ta
sanno, ee soo socota
loogu magac daray.
Midda kale, waxaa jirto
ayadana in la yiraahdo:
Baarlamaanka
ku-meelgaarka ee
Federaalka ah ee
Jamhuuriyadda Soomaaliya
iyo;
Axdiga ama sharciga
ku-meelgaarka ee
Federaalka ee
jamhuuriyadd Soomaaliya.
Luqadaha ama
lah-jadaha jiri doona:
Tan kale, Af-soomaaliga
oo u qeybsan laba: Maay-
Maay iyo Maxaa tiri - oo
noqday luqadda rasmiga
ah, ee Dawladda
Federaalka ku-
meelgaarka ee
Jamhuuriyadda Soomaaliya.
Qof walboo, oo rabo in
uu soomaaliya, si fiican
uga shaqeeysto, labadaas
lah-jadood, or if you
will luqadood, waa lagaa
rabaa in aad bul-bul ku
noqotid, war cajiib leh..
Gabdhaha
Soomaalida ee shirka
Kenya ka qeyb galaaya:
Waxaa kaloo jirto, oo
soomali badan ku cusub,
gabdhahaan la
qeyli-naayo in aaneey
kootadooda (Latiin-quo·ta)
waayeen oo Baaralamaanka
Federaalka ee ku- meel
gaarka ah, loogu
balan-qaaday in eey
noqon doonto boqolkiiba
12% taas oo eey heli
lahaayeen tiro ah-33
gabdhood ama islaamo oo
mudanayaal ka noqdo,
Baarlamaanka dalka
xubnihiisa, laakiin
hadda waxeey heleen oo
KALIYA, 22 gabdhood ama
reer abaayo- abaayey.
Hadalka intii meel kale
ila aadin, waa ka
xumahay gabdhoow, in
xil-dhibaano badan la
idinka, boobay oo
khiyaano-weyn, la idinku
sameeyey, waxaan-se, ku
faraxsanahay, in Xuseen
Ceydiid oo ah, nin aan
xaafadii Isku-raran ee
Xamar, ku wada kornay,
isku da,na aan nahay uu
fahmay, in gabdhaha
soomaaliyeed maantay,
xaqooda la doodsiin
karin uu idin garab
istaagay, waana wax lagu
farxo, gabdhoow in aa ka
muuqataan Baarlamaanka
Federaalka ah, waa wax
waajib ah.
Qabiil qeyb-siga
dawladda cusub:
Madax-weyne, Ra`iisal
Wasaare, iyo Af-hayeenka
ama speaker-ka
baarlamaanka oo ah,
jagooyinka ugu muhiim-san,
ee Dawaladda Federaalka
ku-meelgaarka ee
jamhuuriyadda Soomaliya.
Waxaa qasab, nagu
noqotey in qabiil iyo
qaran dhismeed aan isku
dhex-wadano, su`aasha
waxeey tahay soomaaliyey,
qabiil-qaran ma ku
dhisan karnaa, aanse ku
dhisnee- qabyaalad ma ka
marnaan karaan- dadka
aan jagooyinkaas u
dhiibanno.
Qabiil wax ku qeybsi,
dhaqankeena waligeed waa
ku dhisnaa, waana ku
dhisan-yahay ilaa maanta
la joogo 2004, dhawrkii
boqol ee sanno ee ugu
danbeeysayna, waxaan
ognahay in wax kasta eey
ku saleeysnaayeen qabiil
wax ku qeybsi. Laakiinse,
markii aan maamul iyo
dawladnimo aan baranay,
laga soo bilaabo
1940-meeyadii, iyo ilaa
markaan helnay xoriyadii
1960 iyo wixii ka
danbeeyey, waxaan
ogaanay in qabiil-wax ku
qeybsi eey dabo- socoto
qabyaalad, waana waxa
ilaa maanta aan la
dhibtoonahay, sida aan
uga bixi laheeyn.
Maxaa yeelay,
qab-yaaladda waxaan ka
dhaxalnay, is-amaani-
waa, iska shakin, sad-bursi
iyo isku-faanid aan meel
loo raaco jirin, oo
qarannimo iyo maamul
naga dhaxeeyo hadaan
soomaali nahay, nagu
adkaatey.
Gaba-gabo, erayadaan
nagu cusub, ee ah -
Dawladda Federaalka,
nuxurka ku jiro , waa in
shacabka soomaaliga ah,
la fahansiiyo, waxa eey
tahay, hadii kale bulsho
weynta soomaaliyeed ma
kala saari doonto waxa-
eey- xaq u leeyihiin,
iyo waxa waajibaadka ku
ah ee laga rabo-
qof walboo xildhibaan ka
noqday Baarlamaanka
Federaalka ku-meelgaarka
ee Jamhuuriyadda
Soomaaliyeed, xil-baa
kaa saaraan, in aad
fahantid waxa laguu
xil-saartey inta aanba
loo tagin, cadaalad iyo
wax-qabad ....xil-dhibaanadiina
ka kooban 275 waxaan
idin rajeeynayaa, guul
iyo baraare kuwiina
dhiig-qabka ah, oo rag
rag dhalay ahaa, iyo
kuwiina sidii Cigaal-
Shiidaad dumarka hoosta
ka gali jiray; kuwiina
Al-Itixaad ka tirsan iyo
kuwiina mul-xidiinta ah;
kuwiina "Soomaali-leeyn"
ka soo dhuuntey ;
kuwiina magaca la yaqaan
leh iyo kuwiina
magan-alaay ku soo galay
baarlamaanka..Mar kale,
waxaan idin leeyahay,
war maanta fursad xoog
leh, aa adinka ag dhaw,
oo aad soomaali wax ugu
qaban kartaan ee ha
laayi-cina ama ha
dhumina- 10 malyan
qiyaas ah oo soomali ah-
aa la idinka rabaa in
aad bad-baadisaan -Allah
wax bad-baadiyo- laakin
fursadaas aad haysataan
ee la socda.
Wabilaahi
Tawfiiq--sideey wadaada
dhihi jireen...
Bile Jaamac ( Gaa-gaale)
sharmarke10@hotmail.com