SHALAY OON TIGAAD
HAYEY TALLO MAHAYN, MAANTA
OON TALO HAYANA TIGAAD
MAHAYO.
(Colaadda Goboladda
Dhexe)
Ereyga
Tigaad ee dhextaalka u ah
Ciwaanka qormaddan, wuxuu
Qaamuuska afka-soomaaligu ku
fasirayaa meel doogsatay oo
barwaaqo ah, sidoo kalena
waxaa loo adeeg san karaa
hantidda. Hadaba waxaa la
sheegaa hantidda uu
aadanuhu abuuro in
Awlaaddu(ubadku) ay ugu muhiimsan
tahay, waana tan Soomaaliduu
ay ku cabirayso muritadda
oronaysa(Wax la dhalo &
dhulkaa loo marti yahay) Waxaan
jeclahay in aan Qormadaydda
ku bilaabo sheeko
murtiyeedkan.
Nin
Oday ahaa ayaa sida la
sheegay waxaa u joogay
Willal fara badan, mid ka
mid ah wiilashii ayaa la
dilay. Sida dhaqanka
Soomaaliddu qabo oo
dhibaatooyinka nuucaas ihi
marka ay dhacaanba wax lagu
xalin jiray, waxaa Odaygii u
yimid Akhyaar samo-jeclayaal
ah waxayna ku booriyeen in
uu samirka kaa shaddo, oo
Maslaxad qaato, maadaama uu
wiilkiisii soo laabanayna
halkaas dhibkii lagu hakiyo.
Ninkii Aabaha ahaa baaqii
wuu ku gacan seeray, wuxuuna
ku goodiyey in collaadi ay
madal u tahay.
Wuxuu isugu yeeray
Wiilashiisii, wuxuuna u soo
jeediyey in Walaalkood
dilkii loo gaystay ay ka
dhii-dhiyaan una soo
aargudaan, Wiilashii oo
fulinaya dar-daarankii
Aabahoodna sidaas ayeey ku
dagaal galeen, laakiin
nasiib darro waxay Odaygii
ku soo laabteen iyagoo mid
kalena laga soo dilay!
Odaygii markale wuxuu ku
tir-tirsiiyey in ay duullaan
qaadaan, oo ayna ka soo
laaban kuwa Walaalahood
laayey inta uu Mid ka
danbeeyo. Waa Collaad iyo
xaalkeede Dagaal lagu
riiqday kadib Wiilashii
halkaas ayeey idilkood ku
halaagsamayn.
Ninkii Wiilasha dhalay
ayaa mudo ka dib isagoo
kaligii geed hoos fadhiya
dhafooradana haysta ayaa
waxaa u yimidbaa la yiri Dad
ay ehel ahaayeen, sheeko
ayaa u bilaab matay wixii
dhacay ayaa dib loo qooraan
saday, markaasaa Odaygii
wuxuu ku Calaacalay: Shalay
oon Tigaad hayey (Wiilal)
Tallo mahayn, maanta oon
Tallo hayana Tigaad mahayo.
Waxaa la waydiiyeybaa la
yiri waa maxay talladda aad
maanta hayso eed shalay u
baahnayd?. Wuxuu yiri"
Markii Wiilka 1aad la dilay,
haddaan Nabadda iyo
Maslaxadda qaadan lahaa kuwa
kalena waa ay bad-baadi
lahaayeen, balse hadda miyaa
buu ku daray, waa goor xeero
& fandhaal kala dheceene".
Waxaan u soo qaatay
sheeko-murtiyeedkan in ay in
badani dareemaan i Ciilku
sii badiyo Khasaaraha iyo
Collaadda, waxaana si gaara
ugula hadlayaa wax-garadka
Beelaha ay Dadkooddii isku
dilayaan Goboladda dhexe oo
aad moodo in ay ku jiraan
hurdo dheer iyo weliba inta
haatan Collaadda faraha kula
jirta. Waaba yaabe!! Caqligu
ma wuxuu idiin soo
laabanayaa marka aad isku
dhamaysaan dhalinyaradda?
Caqligu ma wuxuu idiin soo
laabanayaa marka aad dabar
go,daan? Caqligu ma wuxuu
idiin soo laabanayaa marka
aad u Calaa cashaan sida Odayga
aan kor ku soo xusnay? Caqligu
ma wuxuu idiin soo
laabanayaa marka aad
Qubuuraha camirtaan?....ileen
Walaalo isku xumaadaa
Xabaalahay badshaane.
Dagaalka ka soconaya
Goboladda Mudug iyo G/gaduud
ma'ahan mid illaa iyo hadda
lagaranayo Ujeedadda laga
leeyahay iyo waxa laysku
hayo, waayo Dadka
dagaalamyaahi waa dad
walaalo ah, ilmo adeer ah
will iyo abti ah. Waa in aad
is waydiisaan waxa aad ku
dagaalamaysaan oo loo
daadinayo dhiiga dadka
walaalaha ah, ma hilmaam
tayn Aayaddii Qour'aanka ee
ahayd in Qofkii ruux Mu'min
ah si ula kac ah u dilla uu
ku waarayo Cadaabta? Ma
ilowdayn in nafta qof Mu'min
ah oo lagooyo ay Illaahay
agtiisa kala wayn tahay
Aduunyadda dhan oo la
genbiyo?..
Waxaa muhiim ah in aad
ogaataan in Cidda
dhimanysaahi ay tahay
Wiilashiinii, Cidda asayga
qaadaysaa ay yihiin
gabdhihiinii,Cidda
agoontoobaysaahi ay yihiin
Caruurtiinii sidaas darteed
waa in aad isku laabataan.
Waxaad ogtihiin in
dhibaatooyin dhowr ah ay
isku kiin xigsadeen sida:-
Abaarihii kol dhawayd,
Duufaanta tsunami iyo
Collaadan aad isku haysaan,
dhibaatooyinkaas waa wax aad
idinku gacmihiina ku keen
sateen, marka ma ahan in aad
sii wadaane waa in aad Allah
u laabataan. Waa in aad isku
tashataan cid idiin soo
socota malahan. Mar haddii
Walaalihii idin soo kala
dhexgalay aad dhaliisheen,
haddii dhexdiina aad ka
heshiin la'dihiin oo
qodobaddii aad wada
saxiixateen la jebiyey,
haddii qoloba qolodda kale
ee day nayso, halkee xalkii
jiraa?..
Xildhibaanaddii nii waad
aragtaan Hoteelo qaaliya
ayeey ku raaxaysanayaan,
haddii la waydiiyo ka warama
dadka aad meteshaan waxay ku
leeyihiin"howl fian ayaa
inoo socota, waxbaa lays
waafajinyaa, I.W.M" Ma
aragteen mid ka mid ah oo
idiin yimid? Waxaad aragtaan
in Hay'adihii Sama-falka iyo
kuwii Q.M ay dhabarka idiin
jeediyeen. Duufaantii
Sunaamiga dhibaatadda ay
gaarsiisay Somalia iyo midda
idinku aad is gaarsiisayn
waa ay iska ag dhowyihiin,
waxaana jira dadaalo Caalami
ah oo loogu gurmanayo dadkii
wax ku noq-day Bad-gariirkaas.
Idinka tiina cid ka
hadalaysa ma maqasheen?....Hadaba
waa maxay Fursadda idiin
harsan oon ka ahayn in aad
fahamtaan in Maslaxaddiinu
aaney ku jirin Gumuca
rasaasta, ee ay Noloshiinu
ku jirto Nabad iyo
Waaltinimo aad wadaagtaan.
Dagaal Wiilbaa ku
dhintee Wiil kuma dhasho,
Dagaalka sidoo kale laguma
kala badiyo, haddii ay
qaarkiin(inta dagaalka wadda)
ay ku jirto qolodda kale
meesha ka saara oo idinku u
harra. Ugu danbayntii waxaan
ognahay in Dagaal si loo
gallo loo baahan yahay
dhaqaale, sidaas darteed
waxaan ugu baaqayaa dhamaan
Jaaliyaddaha Soomaaliyeed ee
ku dhaqan dibadaha iyo
ganacsatadda gudaha Dalka
jooga ee Labadda Beelood ee
Walaalaha ah in ay joojiyaan
gacanta ay ku leeyihiin sii
hurinta Collaadahaasi, waa
in aanay hantidooda ku
dhiibin dhiiga dadka
walaalaha ah. Waa in ay u
weeciyaan Hantidooda
dhanacyadda khayrku ugu jira,
sida goobaha waxbaasho, iyo
kuwa Caafimaadka, sidoo kale
dadka Soomaaliyeed ee soo
barakacay ayaa u baahan
Caawinaad, ee Collaad
hurintu uma baahna Bansiine
waxay u baahantahay in biyo
qaboob lagu shubo. Ogoow in
lagu waydiin doono meesha
aad ku bixisay hantidaadii.
Waxaan idinku dhaafayaa
baydh ka id ah Gabaygii
Abwaan Abshir Nuur
Faarax(Bacadle) uu kaga
hadlayey Dib u heshiisiinta.:
Daroogiyo Qabyaaladdi ka
daran Furuq iyo Daacuune
Dagaaladda Sokeeyuhu waa
Davar go,eeniiye
Dalkayaga bur-buray Faqriga
Dowladda asiibay
Deegaanadda Nabad-guuray iyo
Dahabka maaroobay
Dilka aan u jeedada lahayn
iyo Deriska Eedoobay
Denbi nimaan lahayn oo sidii
Deero lagu tuujo
Maatadiyo Dumarkiyo Ilmaha
Cadawga loo daadshay
Nin damiir leh baa ka
hanayee, Doqoni waa mooge
Damqashadduba waa Gobanimee
Dan u walaalooba
Duf-kubaxa kuwa diidanoow
Dib u heshiisiinta.
Daabaco
Boggan | Print
W/D:
Mursal Max'ed
Max'ud(Garaad) E-mail:
