Qaab Nololeedka
Magaalada Leicester iyo Xaaladda
Soomaalida Degan...
Mahad idilkeed waxa iska leh
Allaah, naxariis iyo nabadgelyana nabigeeni Muxamed ayey korkiisa
ahaatay.
Magaalooyinka ay dadka
Soomaaliyeed ee Qurbaha usoo qaxay, ay aadka u degan yihiin ayaa waxa ka
mid ah, magaalada Leicester, oo ah magaalo ka tirsan
magaalooyinka Ingiriiska. Haddaba waxaan maanta halkan kusoo gudbinayaa,
qoraal ka hadlaya, Leicester waa magaalo nooc ma ah, Halkee ku taalaa,
Soomaalida degan iyo qaabkey u nool yihiin, dhanka wanaaga ah iyo dhanka
kaleba.
Ugu horeynti, Leicester waa
magaalada 11aad, xaga weyninka dalkan UK, waana magaalada ugu weyn East
Midland. Tirada dadka ku nool waxaa lagu qiyaasaa illaa 300,000 oo qof.
Waa caasimada gobolka Leicestershire. Waxa u dhow magaalooyinka
Birmingham. Notthingham iyo Northampton. Leicester waxa ku yaala illaa
labo Jaamcadood iyo Collegyo aad u fara baddan.
Waa magaalo ku caan baxday
isdhexgalka iyo dhaqamada kala duwan ( Integration & Multicultural ).
Arintaas iyada ah waa tan soo jiidatay dad baddan oo ka kala yimid
dunida daafaheed, gaar ahaan dadka Asiatiga ah, oo runti ah
qowmiyadaha ugu baddan dadka Ajnabiga. Leicester waxa degan bulsho aad u
tiro baddan oo Muslimiin ah, oo asalkoodi ka yimid Gobolka Gujarat
ee dalka India. Dadkaas oo ah bulsho aad wax u bartay, shaqeystana,
dhaqaale fara baddan ku leh magaaladan. Waxa ay magaaladan ka dhiseen
Masaajidyo iyo iskuulo muslin oo aad u fara baddan. Waxa aad Leicester
ku arkeysaa Masaajidyada ugu quruxda baddan Ingiriiska. Waana dad aad
iyo aad isugu duuban. Runtiina waa dad ku dayasho mudan qaab
nololeedkooda iyo sida aya isaga dabireen waddankan oo ay ku yihiin
Ajnabi.
Dhanka Soomaalida, marki ugu
horeysay Soomaalida waxa ay soo degeen magaalada Leicester sanadihi
sagaashamaadki, dadka ugu baddan ee yimidna waxey yimaadeen kadib 2001,
waxaana yimid dad ka kala yimid intooda baddan Yurubta kale, sida
Holland, Sweden, Norway, Denmark iyo Findland, oo heysta dhalashada
waddamadaas , kuna degay halkan sharciyadooda ay kala yimaadeen
waddamadaas.
Soomaalida degan Leicester wax
walbaa waa laga helaa dhan wanaagsan iyo dhan xunba. Dhanka wanaaga,
waxa jira soomaali aad iyo aad u tiro baddan oo shaqeysta, waxbarta,
ganacsada. Waxaad ku arkeysaa meelaha ay ishu qabanayso sida iyagoo wax
ka wada basaska gaadiidka dadweynaha, qaar baddan oo wata tagaasi ay
iyaga leeyihiin, waad ku arkeysaa goobaha waxbarashada sida Collegyada
iyo Jaamacadaha. Waxey magaalada ku leeyihiin Communitiyo baddan, sidoo
kale waxey ku leeyihiin illaa iyo saddex masaajid. Malacaamada Quraanka
waa Maashaa Allaah. Shacaa,irka guud waa dad aad u muuqaal wanaagsan.
Dhanka xumaanta ( Negative
Side ) Leicester waxa ku baddan Mafrishyada Qaadka, oo runti la
hartay dad baddan oo Soomaali ah, oo had iyo jeer iska dhex jooga. Sidoo
kale caruuraheeni ayaa waayahan waxey ku soo
baddanayaan dhanka isticmaalka
maandooriyayaasha, taasoo u horseeday in caruuro baddan ay galaan
Xabsiyada. Waxaa suurto gal ah inay indhahaaga qabtaa wiilal iyo gabdho
Soomaaliyeed oo taagan meelo aan wanaagsanayn. Sidoo kale waxa aad noogu
baddan goobaha fadhi ku dirirada oo aan wax wanaagsan aan inta baddan
looga hadal illaa qabyaalad mooyee iyo siyaasadda Soomaalida oo meel ay
usocoto aan la garaneyn.
Si kastaba arintu ha ahaatee
waxa jira dad aad iyo aad u kheyr baddan oo had iyo jeer isku daya inay
toosiyaan khaladaadka kusoo badanaya magaalada, laakiin nasiib darro
kama helaan gacan dadka waalidka ah iyo inta ay khuseyso arimahaas.
Waxaad arkeysaa shirar badan oo maalin walba la abaabulo si looga hadlo
arimaha caruuraheena, nasiib daro magaraneysid meel ay ku danbeeyaan.
Isku soo wada duub, iyadoo qurbo
uusan faa’iido laheyn, oo dad baddan ay ku dhumeen, oo u leexdeen dhanka
xumaanta, kana tageen dhaqankoodi iyo diintood, ayaa haddana Leicester
ay tahay magaalo deegaan ahaan wanaagsan, oo fursadaheedu uu baddan
yahay, haddii laga faa’ideysanayo. Waxeyna u baahan tahay in leysku
xirnaado sida bulshada reer Gujarat oo runti aad iyo aad faraha
ugu dhigay dhallaankooda, iyagoo ka mira dhaliyay. Runti waa wax aad
loogu farxo markaad aragto qaabka ay u nool yihiin,
Waxaan qoraalkeyga kusoo
afjarayaa, Soomaaliyeey aanu ku dayano, oo wanaaga kaga dayano Bulshada
sameeyay horumarka la taaban karo. Aynu ka faa’ideysanao fursadaha
qaaliga ah ee hareeraheen yaala. Waxa dhici doonta maalin aad u aayi
doonto waqtiga aad dayacday. Ee ka faa’ideyso intaad waqtiga heyso, oo
aad dhalin yar tahay. Mar walba ku dayo saaxiibka wanaagsan ee raadinaya
Mustaqbalka wanaagsan. Iska ilaali saaxiibka xun.
Waxa jirtay sheeko lagu
qaadan jiray dugsiyada hoose ee aheyd:-
Odey wiilkiisi uga digi jiray
inuu la saaxiibo saaxiibada xun xun, oo si uu ugu tusaaleeyo u diray
inuu soo gado dhowr Babaay, kuna soo daro xabad xun. Meel baa la dhigay
oo labo maalmood ka diba ayaa la eegay mise gidigoo cudurki kii xumaa
ayaa kuwada dhacay . markaas ayuu odeygi wiilkiisa ku yiri shalay
markaad Babaayga keentay mid qura ayaa xumeyd, oo maantana gidigood ayaa
wada xumaaday. Saaxiibka xun waa sidaas oo kale ee maandhe hala
saaxiibin, saaxiib xun.
Haddaba anigu waxaan oran lahaa
madaamaa la joogo Qurbo, waalidku haka ilaaliyaan caruurahooda inay la
saaxiibaan caruuraha xun xun. Runti cunugu ma garan karo laakiin
waalidku wuu dareemi karaa., ee murtidaa hanoo noqoto cashar.
Intaas ayaan kusoo
gabagabeynayaa maqaalkeygi aan kaga hadlayay magaalada Leicester, oo
runti wey dhici kartaa inaan aqoon daro darted uga tegay arimo baddan.
Sidoo kale wey dhici kartaa inaanan la jecleysan waxyaabahaan ka hadlay,
ee waxaan oranayaa wixi aan ku gafay halaga raali noqdo. Haddii aan waxa
aan qoray ay sax yihiina waxey u sugnaatay Allaah, haddii aan wax
khaldeyna waa nafteyda iyo sheydaan.
Wabilaahi Towfiiq
Cabdixakiim Jaamac Jooje
EMail:
saicentadv@yahoo.com
Social development
Adviser
Leicester UK