Sacuudi Arabiya: Wiil Soomaaliyeed (Qiso naxdin leh)
Waxaan bishii 12.aad sanadkii hore ee 2007 magaalada Makka kula
kulmay Sh. soomaali ah oo lagu magacaabo Macalin Dhaqane oo dagan
magaalada Madiina waxna ka barta waxbarasho diini ah oo ka baxda
masjidka nabiga swc, Macalinka waxaan weydiiyay xaalada guud ee wadanka
Sacuudiga gaar ahaan xaaladda soomaalida ku nool boqortooyada sacuudiga.
Macalinku wuxuu ii sheegay guud ahaan in soomaalida duruufo adag ku
haystaan wadankaan laakin intaan arkayay soomaali dhibaateysan waxaa
iigu darnaa wiil Soomaali ah oo aan xabsi uu dil suge ku yahay aan ku
soo booqday. Aniga iyo laba saaxiibaday ah oo ila socotay baa isla
markiiba weydiinay xaalada wiilka iyo qisadiisaba.
Markaa ayuu macalinkii bilaabay inuu nooga waramo qisada wiilka sida
ay tahay: Macalinku wuxuu yiri:- Waxaan macalin quraan ka ahaay muddo 15
sano ah gobol aad u fog oo ka mid ah gobalada sacuudiga oo aad dadka
dhulkaa dagan aan isu baranay, waxaa dhacday in maalin maalmaha ka mid
ah uu telefan igu soo wacay wiil soomaali ah wuxuuna igu yiri, waxaan
helay telefankaada waxaana rabaa inaan kuu sheego inaan ahay wiil
soomaali ah oo dil suge ah, hadda waxaa iigu duran dhar fiican oo aan
xabsiga ku jooga ma haysto ee fadlan adeeroow i caawi.
Arinkii wiilka ayaan waxaan u gudbiyay ardada Soomaaliyeed ee waxka
barata Madiina waxaana ku iri aniga ayaa dharka u gadaya una qaadaya ee
walaalayaaloow idinka bixiya tikidka diyaarada oo ah 600 oo riyaal waa
lacag qiyaastii u dhiganta 180 doolar. Sidii ayuu xaalkii noqday waxaana
tagay xabsigii wiilka uu ku jiray markaan isu sheegay maamulkii xabsiga
ayaa waxay igu yiraahdeen waa inaad maxkamada ka soo qaadato ogolaasho
inaad booqan karto. Waxaan aaday maxkamadii waxaana soo qaatay warqadii
ogolaashaha aheyd inaan booqan karo, waxaana dib ugu soo laabtay
xabsigii wiilku ku jiray.
Markaan wiilka arkay waan miyir daboolmi gaaray , nabarada ku yaala
aawadood. Wiilka da,diisa waxaan ku qiyaasay 20 jir, waxaan wiilkii
weydiiyay arinkaan haysta sida uu ku yimid markaa ayuu wiilka hadalkiisi
ku bilaabay:
"Adeer waxaan ka imid meel miyi ah, waxaan maqlay waxaa loo dhoofaa
Sacuudi waxaan ka soo hayaamay xoolahaynii iyo qoyskeygii waxaan aakhir
imid Boosaaso, halkaa ayaa waxaan ka soo raacay doon tahriib ah oo ay
soomaali badan saaran tahay waxaan imid wadanka Yaman kadibna waxaan
tahriib ku soo galay sacuudiga markaan imid tuuladii iigu horeysay ayaa
nin sacuudi ah wuxuu igu yiri anaga oo faraha ka wada hadleyna xoolo ma
ilaalinaysaa? waxaan ku iri waa yahay waxaana kula heshiiyay bishii 100
doolar maalintii iigu horeysay oo aan xoolaha raaco ayaa waxaan iga
dhuntay laba neef oo ari ah, galabkii markaan keenay xoolahii ayuu
ninkii tirsaday arigii markaa ayaa waxaa maqnaaday labo ka mid ah wuu i
weydiiyay faraha ayaan taag taagay waayo magaranayo meesha ay ku
ambadeen ninkii wuxuu soo qaatay dhagax aniga oo hadlayo ayuu halgaad
iiga dhigay wuxuuna afkeygii ka dhigay sida aad u jeedo oo ilkahaygii
waa wax daatay iyo wax jajaban."
Wiilkii oo hadalkiisii sii wata ayaa yiri: "Intaa kumuusan ekaane
wuxuu ninkii soo qaatay toorey wuxuuna damcay inuu dhuunta iigu shubo
waxaan u dhigay gacantaan aad arkeyso oo wuxuu cadeeyay lafta. Haddana
wuxuu isku dayay inuu wadnaha iiga mudo nasiib wanaag kor ayey uga
kacday oo wuxuu iga galiyay meeshaan aad arkeysa oo ah garabka iyo
wadnaha inta u dhaxeysa. Kadib ninkii waxaan isla qabsanay tooreydii
waxayna tooreydii ku soo wareegtay gacanteeyda. anigoo is leh iska
difaac ninka ayaa markii aan ku waabiyayba waxey ka heleeshay wadnaha
waxaana ku dhuftay halmar kaliya sidii ayuuna ninkii ku dhintay".
Almuhiim waa la ixiray waxaana aakhir la i keenay maxkamad waxayna
igu xukuntay dil. Hadda adeer waxaan ahay dil suge, cid aan aqaan oo aan
la xariiro oo aan adiga aheyna ma aqaan adna waxaan telefankaada ku
helay maadaama aad macalin meeshan ka ahaan jirtay marka xaalkeyga waa
sidaa ayuu yiri wiilkii. Macalin Dhaqane wuxuu isku dayay inuu la
xariiro maxkamadii wiilka waxaana lagu yiri waa inaad qabsataan looyar
markaan raadiyay looyarna wuxuu u baahan yahay dhaqaalo xoogan taana
waan awoodi waynay.
Saaxiibaday ayaa waxa ay ku dhaheen macalinka ninkaamba waa looyar
markaas ayaan ku iri waa in looyarka markuu maxkamad wax ka difaacayo uu
haysto ruqsad, marka suurta gal ma aha, laakin waxaa suurta gal ah inaan
wiilka arinkiisa gaarsiiyo soomaali badan oo naxariis leh bal iney ka
damqadaan dhibka wiilka haysta, kadibna sidaa islaamnimo iyo dhiig
wadaag in markaa wax loogu qabto.
Ugu dambeyntii qof walba oo ka damqanaya dhibka haysto wiilkaa yar
wuu ila soo xariiri karaa.
Ahmed-haadi Muhumad
haadi30@hotmail.com
Odense- Danmark