Muwaadin Soomaaliyeed oo lagu diley K/afrika iyo xiisad ka taagan dad
qaxooti ah oo la tarxiilayo.
Maxamed deeq Cumar Ibraahim, ayaa noqdey qofkii ugu dambeeyey ee
Soomaaliyeed ee naftiisa ku waaya dambiyada buuraha sii fananaya ee
dalkani halakeeyey, xalayto isagoo taagan illinka dukaan uu shaqaale ka
ahaa oo ku yiiley tuulo ku taala duleedka magaalada macdanta , dahabka
iyo maarta laga qodo ee Rusternburg,gobolka waqooyi galbeedka ee dalka,
ayaa sida uu Frontier Fm u sheeqey c/raxmaan Muumin Maxamed oo isagu
goobta gaaray, ugu horeyn marxuumka waxa ay xabbada ka haleeshay
gacanta, kadib waa uu cararay, balse dhowr xababood ayaa dhabarka lagala
haleeley, dhaawicii xabadaha ayuu daqiiqado kadib ugu geeriyoodey rug
caafimaad oo lagu dhayayey.
Kooxda falka geeysatay ayaa markiiba goobta ka baxsaday, mana jirin wax
hanti ah oo eey ka dhaceen goobta ganacsiga ah, laakiin waxaa la sheegey
in muddo todobaad ka hor eey jirtey in rag tuugo ah oo hubeysan ey
dukaanka usoo dhaceen, kuwaasoo marxuumka dhintey uu qorigii la
qabsaday, kolkii dambane ay meesha ka carareen kadib markii ay xabaduhu
ka katibeen, dhacdadaasi ayaa dadka qaar leeyihiin waa laga yaabaa in
eey sabab u tahay dilka muwaadhinka Soomaaliyeed.
Maxamed Deeq, waa 25 jir, waalidkiisa iyo qaraabadiisa ka sokow ifka
waxa uu oga tagay xaaskiisa oo aan wali u curan, sida ay qaraabada
marxuumka ii sheegeen, xaaska waxa ay ku nooshahay magaalada Nairobi ee
dalka Kenya. Salaadii duhur kadib ayaa lagu aasay qabuuraha islaamka ee
Rustenburg.
Dhanka kale waxaa taagan xiisad iyo muran xoog leh, oo hareerey
xarooyinka lagu xareeyey dadka qaxootiga ah ee ku barokacay rabshidii
dhawaanta dalka ka dhacay, tani ayaa timid markii darsano ciidanka
Police-ka ay kolonyo gawaari ah geeyeen xerooyinka si loogu daad gureeyo
boqolaal qaxooti ah oo dalka laga tarxiilayo, dadkani ayaa diidey in ey
dowolada diiwaan galiso, iyagoo ka cabsi qaba in aqoonsiyadooda dalku
jooga ah laga kansalo, dowlada ayaa sheegtey in dadka diidey in la
diiwaan galiyo eey tahay in dalalkoodii dib loogu celiyo, kuwa ogolaaday
diiwana galintana dowladu waxay dib ugu celinaysaa goobohii ay kazoo
barakaceen,halkaas oo dadka qaxootiga ay sheegayaan in eeysan ku amaan
heli doonin , mar haddii markii horaba xoog lagu soo barokiciyey.
Dilkani muwaadhinka Soomaaliyeed ayaana tusaale cad ah u ah baqdinta ay
qabaan kumanaanka qaxootiga ah ee labbada daran la kala dooansiiyey.
Illaa 7 xero ayaa dalka ku taala, Soomaalida xeryaha ay ku jiraan wali
tarxiilka kuma uusan bilaaban, laakiin warar isoo gaaray ayaa sheegaya
in boqolaal Soomaali ah iyo jinsiyo kale ah in eey diidanyihiin in la
diiwan galiyo,xerooyinka ay ku jiraan waxaa ka mid ah, xerad Aksia oo ku
taala waqooyiga Pretoria, iyo xerada Suetwater lagu oo ku taala Marajal
baxreyn (meesha ay baddaha isaga darsamaan).ee magaalada loo tamashlo
tago ee Cape Town.
Go’aanka dowlada ee kama dambeysta ah ayaa ah in eeysan xerooyinkan sii
furnaan doonin, todobaadyo gudahoodna lagu xirro doono, laakiin dooda
taagan ayaa ah “side dowladu u sugaysaa amaanka qaxootiga lagu celinayo
meelihii laga soo barokiciyey?”, laakiin jawaabta aan dowliga aheyn ee
qofka isugu jawaabi karro ayaa ah “dowlada shacabkeedii badbaadin
weeysey, ee sanadkiiba 19kun oo qof dambiyada dartood loo dilo, side
ayay u damaanad qaadaysaa nabadgalyada dad muhaajiriin ah ee aaban la
jecleyn?”.
C/naasir Axmed Sh. Bashiir (saxansoxo) , Johannesburg,South Africa.
Email:
saxansoxo1@hotmail.com
Waraysi:
Sh. Axmed Maxamud, Xoghayaha guud ee ururka Albayaan ee Koonfur Afrika
iyo Bandhig carwo cunto karin ah oo lagu qabtay Johannesburg, taas oo lacago
deeq ah loogu aruurinayo mashruuc indho fiiqid ah oo Soomaaliya laga fulinayo..
Akhri... July 14