ILKA ABEESO HOOS
AYEY KA XIRIIRAAN!
Xisbiyada kala duwan ee la yidhi ha u tartameen doorashada Gobolada
Waqooyiga Soomaaliya ayaa isku cod kaga dhawaaqay codbaahiyaasha iyo
idaacadaha ay isku soo sharxaan: Gabooyow gabalkaa dhac! Midgaanow malag
Alle kuu keen! Tumaalow tacab laawe! Yibirow yaahuu!
Waxaanu ka qaadnay meeshii keliya ee ay Hargeysa ka deganaayeen! Dumbuluq
Midgaan laguma arko, eeg khadka iyo fikradaha aanu ka korosanay Ferenjiga
marka uu barakicinayo Beelaha uusan rabin: Dowladu horey u socotaa oo
horumar la taaban karo ayay sameyneysaa, waa in jidad la bixiyaa, beero lagu
nasto la sameeyaa, fagaarooyin lagu kulmana la dhisaa! Haddaba waxaanu u
sheegeynaa muwaadiniinta inay samraan oo u dulqaataan barnaamijyada ay
dowladu hirgelineyso. Qoyskii uu gurigoodu jir maro dib u dejin iyo magdhow
ayaa la siin doonaa, markaa halala shaqeeyo dowlada!
Makiinado waaweyn iyo cagaf-cagaf ayaa Xaafadii Dunbuluq dul maray. Wuu
qaxay oo daafaha magaalada buu is tubay. Wuxuu dhowrayey dib u dejin iyo
magdhow uu ilaa maanta weli sugayo in bal diin-diinkii soo qaaday lacagta uu
soo gaaro buulashooda. Dunbuluq oo ahayd badhtanka magaalada Hargeusa ayaa
weji cusub yeelatay, dad cusubna ka buuxdhaafeen. Waxaadan maanta ku arkeyn
dadkii deganaan jirey. Waxaa dhamaaday sheegashadii Xaafad baaxad weyn oo
beri la odhan jirey waa Xaafad qudhun ah oo lama galaan ah! MAxayse Xaafadi
sheegi dalweyne dhan baa laga xayuubiyey. Gabooyow gabalkaa dhac! Midgaanow
malag Alle kuu keen! Tumaalow tacab laawe! Yibirow yaahuu!
Xisbiyadan kala duwan ayaa waxaa ay leeyiin sharciyo dadka Hartiga ah ee
degan Goboladaas in loo sii dhigo kuraas aan lagula tartami karin oo ay si
sahal u helayaan cidii ay soo doortaan. Kuraastan la sii diyaariyey oo
Qowmiyada Hartiga u ah geed ka go’an ayaa waxay u muuqaneysaa in Ajigu
qabiilkii uu doonaba ha ahaadee uu dagaal aan geed ku gabasho lahayn uu kula
jiro Midgaha, Yibraha, Tumaalada iwm. Waxaa xaqiiqa ah in Beelaha Hartiga ay
ka danbeeyaan Harti weyne dega degaama kale oo xoog iyo cudud ku leh
kuwaasoo ku muquunin kara taliska Hargeisa in ay Beelohooda ixtiraamaan una
yeelaan sidii ay rabaam. Ogow Midgaanka uun baa meel uu joogaba layska
ilaaliyaa oo aan loo oglayn inuu madaxa sare u soo qaado. Markii uu u
adkeysan waayo dhibka lagu hayana ifiso la dhicid iyo baroomeyn baa ku
bilaabata. Kuraas loo dhigo iska daaye waxaa Beelaha Gabooyaha ee Waqooyi
Galbeed laga mamnuucay inay sameystaan xisbiyo iyo ururo xambaarsan
magacooda. Waxaa dhowr goor lasoo guhaadiyey oo karbaash lala soo dhacay
dhallintii sameyn lahayd urur uu ka muuqday magaca ah Beelaha laga tiro
badan yahay ama Beelaha Gabooyaha iwm. Gabooyow gabalkaa dhac! Midgaanow
malag Alle kuu keen! Tumaalow tacab laawe! Yibirow yaahuu!
Markii uu Ajigu yeesho wuxuu u yaqaan cadow guud oo ka hor iman kara
dantooda guud iyo ta gaar ahaaneed eeku aadan tirtirida takoorka iyo
quudhsiga wuxuu noqonayaa ul iyo diirkeed. Waxay Kaaba Qabyaalada Ajigu
markiiba halow-halow iyo taar isku weydaarsanayaan in ay belaayada wada
xijaabaan oo ay iska moosaan daad aan qaadeyn Beel keliya ee dhamaan Beelaha
Laandheeraha ahi ay ku hafan doonaan. Waxay isku guubaabiyaan in aysan ku
axdi furin Weliyadii ay ka soo farcameen oo ay cadaab ku muteysan karaan
haddii ay khilaafaan warkooda ama ay ugu yaraan noqonayaan caasi iyo
cuquuqul waalideen!
Akhristow
marka Ferenjiga Irish-ka ah ee mudnaanta koobaad la siiyo marka ay jago sare
ka soo baxdo Dalweynaha Mareykanka uu doonayo inuu inaadeerkii geeyo meel
sare ama dalacsiiyo ama shaqo qoro ayaa wuxuu isticmaalaa hadal sarbeeb ah
oo ay dadyowga la joogaa si kale u fasiran karaan. Hadalku hadba meesha la
tilmaamayo iyo shaqada la tilmaamayo ayuu ku socdaa laakiin Qabiilkaasi
iyagaa isla og oo hoostaa iskala socda. Ninka madaxda ah ayaa u yimaada
ninkii imtixaanayey shaqaalaha cusub markaasuu weydiiyaa inuu ku baasay
calaamadii iyo in kale. U jeedadu waa ninkani calaamadeenii iyo
muuqaalkeenii ma leeyahay? Markaasey inta ay dhoor goor good, good, good is
weydaarsadaan ayay kala dhaqaajiyaan!
Taasi waxay la mid tahay maahmaahda uu Ajigu u sameystay Midgaha ee uu isaga
ilaaliyo inuusan soo dhex gelin. Waa maahmaah ku tusinaysa in uu Ajigu meel
uu joogaba uu hoostaa sida ilkaha Abeesada ka wada xiriiro. Waxaa ay
dhamaantood ay dhaxal ahaan u heleen maahmaahdaa una isticmaalaan si marba
ku haboon xaalada la joogo, laakiin dadka kale uun baa loo beenguurayaa ee
Ajigu wuu is ogyahay wuuna garanayaa meesha uu hadalku ku socdo. Maahmaahdu
waxay ka hadlaysaa inaan marna cuna qabateynta laga qaadin Midgaha oo
lagusii adkeeyo, waana hadal uu Ajigu isku guubaabiyo marka la arko qaar
iyaga ka mid ah oo is jilcinaya. Kuwa is jilcinaya ayaa loo digayaa oo la
leeyahay isjir oo ogow inaad idinkuna noqon kartaan kuwa xayawaanka aan
xalaasha ahayn quuta sida goronyada, bakeylaha, sagaarada iwm. Maahmaahdu
waa: Barbarkey ka baxdaa waa bakeyla qaleen.
C/Rahman
Eelay
eediran@yahoo.com
Faafin: SomaliTalk.com |
Nov 6, 2005
Baaq: Dhibta
Haysata Beesha Gabooyuhu Waa Maxay? Maxaase Inagu Waajib ah?
Iyada oo
aynaan xaashiyo yar kusoo koobi karin dhibaatada culus ee beeshaas
haysata hadana bal aynu..
Guji...
May 23
Kulaabo bogga www.SomaliTalk.com
Daabaco
Boggan | Print
