Ra'iisulwasaaraha Soomaaliya Prof: Maxamed Cali Geedi  ayaa umada Soomaaliyeed hanbalyo ku aadan Ciidul Fidriga u diray shir jaraa'id oo arimo badan looga hadlay  

Axmed Muuse Cabdulle(Idaawaqaca)
Kenya,Nairobi Somalitalk
axmeddheere65@hotmail.com

 Hanbalyada Ciida Waxaa farxad wayn ii ah in aan munasaba ciidul fidriga ah hal kaan uga hambalyeeyo iyo bogaadin ugasoojeediyo shacabwaynaha soomaaliyeed iyo aduub waynaha islamka waxaana urajaynayaa inay sanadkaan sanadkiisa kale ku ciidaan barwaqo iyo nabad  waxaan ilaahay uga baryayaa in ilaahay waafajiyo qayrka bishaan  iyo fadligeeda aduun iyo akhiraba  

Tacsi ku aadan geeridi Carafaat Anigooo ku hadlaya magacayga iyo magaca dowlada soomaaliyeed iyo midka umada Soomaaliyeed waxaan halkan tacsi Tiiraanyo Badan uga dirayaa Shacabka iyo Doowlada Reer Falastiin Geeridi Hogaamiyihii Reer Falastiin Yaasir Carafaat Alaha unaxariistee,

Yaasir Carafaat waxa uu aha  halgaamaa geesi ah oo ku adag Qadiyadiisa iyo danaha shacabka Reer Falastiin waxaana ale uga rajeeynayaa in alla naxariistiisa ku waariyo , 

Rajadii  shirkii Soomaalida Sidaad la socotaanba shirkii soomaalida waxaa ka soo baxay natiijo wax ku ool ah oo waxaana lagu soo doortay Baarlamaan Cadaalad iyo dimuquraadiyad lagu Soo doortay waxaana Baarlamaanku doortay Gudoomye Baarlamaan iyo ku xigoono si xaq iyo cadaalad ah waxaa kaloo Baarlamaanku Doortay Madaxwaynihii Dalka Soomaaliya oo isagana si cadaalada ku yimid oo aan musuqmaasuq laheen   

Madaxwaynuhina waxa uu soo Doortay Wasiirka koowad guushaas shirka lagu gaaray ayaa ka turjumeeysa in umada Soomaaliyeed ubislaatay Nabada iyo cadaalada  

Doorkii oday dhaqameedyada shirka waxaa xusud mudan Ergadii iyo oday dhaqameedyadii Soomaaliyeed oo iyagu muujiyay Xilkasnimo dheerad ah runtiina ku dadaalay  guul ku dhamaadka shirka Soomaalida oo iyagu guntiga dhiisha is kaga dhigay in ay dalkooda iyo dadkooda u horseedaan Doowlad iyo midnimo qaran , 

Hanbalyo ku aadan beesha caalamka Waxaan hanbalyo u dirayaa Wadanka Keenya Ururgoboleedka IGAD IPF Qaramada Midoobay Jaamacada Carabta Midoowga Yurub iyo dhamaan Aduunka oo garab wayn nagu siiyay in aan doowlad dhisano, 

Talo ujeedin Shacabka Soomaaliyeed Dalkeena iyo dadkeena waxaa mudo 14 Sano ah soo fodsaaray  dhibaatooyin qalafsan oo aan la soo koobi Karin sida Nabadgalyo la aan Dhaqaalo xumo Shaqo la aan Caafimaad Xumo Burbur iyo Barakac ina dhaxal siiyay darxumo iyo magac xumo sameen wayn ku yeelatay Umada Soomaaliyeed meel kasto oo ay joogaan  Dhibaatada dadkeeni ku suganyihiin waxaa looga saari karaa gurmad balaaran oo aan loo kala harin laguna fuliyo ficil niyad sami ay daacadnimo iyo geesinimo ku dheehantahay wax ka qabashada arimahaas Kaalinka koowaad waxaa looga fadhiyaa Xukuumada la dhisi doono, 

Ajandaha doowlada hoowsha ugu horeeysa ee la iga sugayo oo ah magacaabistii golaha wasiirada oo jaangoon doona  qorshaha ay doowladu ku howl gali doonto waxa ayna yeelan doontaa sifayaalka soo socda ,,. 

1-    1-  Xukuumada la dhisdoono waxa ay noqondoontaa Mid dib uheshiisiineed kuna shaqaysa aragti nabadeed wada xaajood Siyaasad furfuran oo horsed u ah in la is waa fajiyo danta aan leenahay iyo danta la inaga leeyahay heer gobol iyo mid caalami

2-     2- Xukuumad la timaada is tiraatiijiyad iyo barnaamish dhaqaale oo balaaran oo ay ka qaybqaataan dad lehg aqoon xilkasnimo waayo aragnimo iyo rabitaan qaranimo oo dhab ah

3-   3-   Xukuumad federal ah oo nabadoon ah isla markaana dhameystirta dhib u heshiisiinta soona celisa kalsoonidii iyo midnimadii umada Somaaliyeed ee burburtay kana howl gasha Dalka sida ugu dhaqsaha badan dalkana ku soo dabaasha wada jir Sharci Nabad iyo kalo danbeen kana ferejigan wax walba oo abuuri kara colaad iyo xasilooni daro iyadoo hub ka dhigista u mari doonta wado nabadeed loogana baahanyahay Dalka in laga sameeyo si loo helo Nabad  Xasiloni waarta

4-     4-Xukuumad xiriir wanaagsan oo saaxiibtinimo laleh wadamada Dariska ah gayiga iyo guud ahaan Bulshada Caalamka taasoo dhowrta Heshiisyada caalamiga ah ee Soomaaliya qaybta ka tahay isla markaasna kaalinteeda ka qaadata ka hortaga wax yaabaha nabada iyo amniga qatarta aduunka ku ah,

5-    5- Xukuumad u howl gasha sidii soomaaliya dib loogu dhisi lahaa soona nooleeysa adegyadii bulshada kaabayaashii dhaqaalaha iyo abuurista jawi bii ad nabadeed oo lagu shaqayn karo taasoo suuro galisa si maalgalin loogu heli lahaa khayraadka Dalka

Doorkii iyo dadaalki beesha caalamka iyo dawladaha gobolkauba waxay u guntadeen sidii ay somaliya u yeela laheyd xuduuumada dhexe,  waxayna ka gun gaadhista ujeedadaas u qabteen shirar faro badan oo uu shirkan midha dhaley ugu dambeyey. Haddaba, ummadda soomaaliyeed waxaan ugu baaqayaa iney uguntadaan, garab galaan, taageeraan, gacanna siiyaan dawladda cusub ee u dhalatay. Sidoo kale beesha caalamka waxaan ugu baaqayaa, kana codsanayaa iney  xukuumadda soomaaliya weliba waxaan si gaar ah uga codsanayaa iney xukuumadda ku taageeraan gurmad dhaqale oo ay dawladdu ku hawl gasho. 

Ugu dambeyntii waxaan illaahay ka bar-yayaa inuu quluubta ummadda Soomaaliyeed isu soo duwo. Isla markaana nagu garab galo xilka culus ee nasaaran.

Axmed Muuse Cabdulle(Idaawaqaca)
Kenya,Nairobi Somalitalk
axmeddheere65@hotmail.com

---