|
Faallo: Madxada Dowladda Oo Labo qeybood oo Hubaysan
Iskaga hor Imaan doonta.
 C/Shakuur
Cali Mire
shakuur111@hotmail.com
Markaan raac-raacno sida wax u socdaan,
markaan qiimeyno labada meelood ee laka taagan yahay, markaan fiirino
aqoonta fiican ee aan u leenahay qaab dhaqanka madaxda Soomaaliyeed,
waxaa muuqayansa in labo sano iyo dheeraad oo wada xaajood iyo dhisme dowlad
loo dhan yahay ka dib ay Madaxda dowladda KMG ah kuwad jirta iskaga hor
immaan doonaan labo garab oo hubaysan oo horseeda dagaalo qaraar oo
xooggoodu ka dhici doonaan sida la saadaalinayo Goboladda Jubbada Hoose ,Shabelada
Hoose iyo Gobolka Banaadir ee Caasimadu ku taal.
Ama Baarlamaanku ha ogolaado ma ha diido waxaa muuqata in
Madaxweyne Cabdullaahi Yuusuf iyo intii la arragti ah-ba ay ka go`an tahay
inaysan Muqdisho tagin tan iyo inta wax laga qabanayo Ammaankeeda iyo
maamulkeeda, sidoo kale ma muuqato qorshe deg deg ah oo ay madaxweynaha iyo
intii la arragti ah-ba wax uga badalayaan qorshohoodii keenista Ciidamo ka
socda dowladaha safka hore, qorshaha keenista ciidamada safka horena waa
socota haddaba, Ra`iisul-wasaare Geedi-na waaba ka sii xag jiraa marka aan
dib u milicsano khudbooyinkii uu ka jeediyey Soomaaliya dhawaan markii ay
tageen wafti asaga iyo Madaxweynuhu hogaaminayeen.
Haddalka ka soo yeeray madaxdweyne Museveni waxaa uu
muuqdaa mid kusii dhiira galinaya madaxweyane Cabdullaahi Yuusuf qorshihiisii
iyo baaqiisii ciidamada IGAD oo ay ku jiraan kuwa safka hore, wuxuuna
hadalkaan dhar baaxo xooggan ku noqdey hogaamiye kooxeedyada ayagu diidanaa
ciidamo ka socda dowladdaha IGAD qaarkood wuxuuna Museveni tilmaamay inaan
arrintaas wax-ba laga waydiineyn qab-qablayaasha. dagaalka.
Dhanka kale Shariif Xasan gudoomiyaha
Baarlamanaka ayaa asaguna si fiican ugu muuqda nin isku duwdey dhamaan intii
kasoo horjeedey arragtida madaxweynaha iyo Ra`iisul-wasaaraha iyo intii la
arragti ah, waxayna ku dadaalayaan in ay is hortaagan labada qorshe ee
madaxweynuhu ku doonayo inuu ku sameeyo caasimad KMG ah iyo Keenis ciidamo
shisheeye, waxayna qolyaha diidan qorshaha Madaxweynaha iyo
ra`iisul-wasaaraha garaysteen inaysan jirin awoodda Shariifka awood aan
aheyn oo ay ku bur burin Karaan qorshahaas. sidaas-darteed xooggooodii oo
dhan waxaa ay saareen in Shariifka la barataaro loona muujiyo awood dheeraad
ah inuu leeyahaya waxna meel marin karo.
Booqashadii Shariifka ee Muqdisho, oo ay ku
weheliyeen inta badan Xildhibanaada kasoo horjeeda siyaasadda Madaxweyne
Cabdullaahi Yuusuf, abaabulka hogaamiyeyaasha Muqdisho iyo go`aamada deg deg
ah ee ay soo saareen ayaa waxa ay ahaayeen tilaabooyin ka mid ah kuwa
la`isku hor taagayey qorshahaas ay ka mideysan yihiin Madaxweyne Cabdullaahi
Yuusuf iyo Ra`iisulw-Wasaare Cali Maxmed Geedi iyo xubno badan oo labada
golle ka mid ah.
Wasiir qariyey magaciisa oo ka ag-dhaw
Madaxweyne Cabdullaahi Yuusuf ayaa sheegay in ay ka go`an tahay in ay
dowladda geeyaan magaalada Baydhabo wuxuuna ku tilmamaay shariifku inuu
yahay gudoomeeye ay ku adeeganayaan kooxo gaar ah.
Haddalada qalafsanaa ee Maxamed Dheere uu ka
sii daayey Idaacadda Shabeele ayaa waxaa ay muujinayeen, inuu war badan oo
qarsoon og yahay kaasoo tilmaamaya in dowladda si KMG ah loo geynayo
magaalooyinka Jowhar iyo Baydhabo, kadib la qorsheynayo sidii dowladda loogu
fidin laha gobolada Banaadir, Shabeleda hoose, Jubbada hoose oo ah saddexdii
gobol ee laga reebay booqashada Madaxweynaha iyo Ra`iisul-wasaaraha ahna
gobolo ay awood weyn ku leeyihiin hogaamiye kooxeedyo si weyn u diidan
qorshaha madaxweyne Cabdullaahi Yuusuf, sida Sheekh Yuusuf Indha-Cadde iyo
Barre Hiireaale oo xulafo siyaasadeed iyo mid Ciidanba la leh
hogaamiyeyaasha hawiye.
Go`aankasta oo uu Baarlamaanku ka gaaro
labadaan qodob ayey muuqataa inaysan ku qanci doonaan dhinac kasta oo kamid
ah labada dhinac haddii looga adkaado cod bixinta baarlamaanku ka sameyn
doono labadan qodob ee xaaasaasiga ah ee loolanka ba`ani ka taagan yahay.
Waxaa jira warar aanu ka helnay dad
xog-oggaal ah ayaa tibaxaaya in uu jiro qorshe ah (plan B) oo labada
kooxood mid walba meel u yaal, Shariifka iyo xubnaha la arragtida ah waxaa
meel u taal sida ayey wararkaani sheegayaan in ay ku dhwaaqan dowladdu inay
uguuraysao magaalada Muqdisho Shariifkuna hor kaco qolyaha ayagu sal dhiga
ka dhigan doonaa magaalada Muqdisho fadhiga ugu horeeya ee Baarlamaanku ku
yeelanayo gudaha Soomaaliya inuu ka dhaco magaalada Muqdisho, haddii ay
dhacdo in madaxweynaha iyo Ra`iisul-wasaaraha iyo qaarka mid ah
Xildhibanaada iyo wasiiradu ka baaqsadaan inay iska soo xaadiryaan
magaalada Muqdisho, markaas uu Baarlamaanku go`aan ka qaadan doono
go`aankaas ayaa waxaa uu noqon karaa in xil ka qaadis lagu sameeyo xubnahaas
lana buuxiyo booskii xubintaas.
Dhanka kale waxaa ay wararkaani sheegayaan in
Madaxweynaha iyo Ra`iisul-wasaraaha iyo xubnaha labada Golle ee la arragtida
ah ay ayaguna qprsheysteen inay ku dhawaaqaan in dowladdu ay xarun KMG ah ka
dhiganayso magaalada Baydhabo, ama Jowhar oo maalmahan la hadalhayo soona
gashey liiska magaalooyinka u sharaxan Caasimadnimada KMG ah markaas kadib
Xildhibaanada la fasaxo lix bilood oo xildhibaan kasta dib loogu celiyo
deegaankisii. ka dib fadhiga ugu horeeya ee Baarlaanku ku yeelanayo gudaha
Soomaaliya uu ka dhaco magaalada Baydhabo Xildhibaankii ka baaqsadda inuu ka
soo xaadiro magaalada Baydhabna laga xayuubiyo xilka.
Wararka qaar ayaa sheegayaa in Sheekh Adan Madoobe ay
dhici karto inuu isku soo taago Gudoomiyaha Baarlaamaanka KMG ah. haddii uu
Shariif Xasan ku adkaysto raacida uu raacay kooxaha Muqdisho, waxaana jirta
in koox xildhibaano ah u soo jeediyeen Madaxweyne C/llaahi Yuusuf intii
uusan u socdaalin dalka Masar in ay qoraan (Motion) ama soo jeedin xilka
looga qaadayo Shariif Xasan, balse warkaan oo uu ii xaqiijiyey Xildhibaan
codsadey inaan lamagacaabin ayaa tibaaxaya in Madaxweyne Cabdullaahi Yuusuf
arrintaas ku gacanseyray waqtigan xaadirk ah waa sida uu xildhibaankaasi
hadalka u dhigaye.
Waxaa kale oo arrintaas barbar socon doonta
qorshaha diyaar-garowa dhanka Ciidamada gaar ahaan Ciidamo Soomaaliyeed oo
ka kooban dhamaan beelaha Soomaaliyeed oo ayaga la siinayo tababaro iyo
qalabeyn gaar ah si ay ugu qeybqaataan hub ka dhigista ay sameynayaan
Ciidamada IGAD iyo kuwa dib ka imaanaya ee Midowga Afrika iyo baahinta gacan
ku heynta dowladda ee goboladda dalka.
Kaalinta iyo hawlaha ciidmada shisheeye ee
dalka imaanaya ayaa ah mid ay si weyn uga talo bixinayaan Madaxweynaha iyo
Ra`iisulwasaaraha taasina waxaa ay meesha ka saaraysaa in ay wax saameyn ah
ku yeeshaan hawlaha ciidmada shisheeye hogaamiyeyaasha diidan keenista
ciidamada shisheeye.
Arrimahaas oo dhan markaad eegtid waxaa kuu
muuqanaysa in madaxdii dowladda ay dalka Kenya ka guuri doonaan ayagoo labo
kooxood ah oo ay koox waliba ku dadaali doonto inay jabiso kooxda kale
waxaana shaki ku jirin hadduusan imaan isbadal deg deg ah oo ay wax uga
badalayaan madaxda dowladdu kala fogaantooda iyo khilaafkaan sii kordhaya
inay dhicikaraan iska hor imaadyo hubeysan oo ay horkacayaan wasiiro hal
dowlad kawada tirsan.
Haddii labada dhinac ee hadda iskaga soo
horjeeda qodoban aan soo xusnay ayagoo aan wax is afgarad ah ka gaarin
labadan qodob amaba qoladii Baarlamaanka looga adkaado ku qanci waydo
go`aanka Baarlamanka( Waxaa ay ubadan tahay laba dhinac dhincii looga
adkaada Baarlamaanka inuusan aqbali doonin go`aanka Baarlamanaka sida ay
haddaba xubno ka tirsan labada dhinac si kala gooni ah u sheeteen) ayna
noqoto in dib ay ugu noqdaan gudaha Soomaaliya, walibana la`ogyahay inuu
gobolada dalka qaarkood ka jiro qalab aruursi iyo dayaargarow Ciidan waxaa
la sugayaa waa uun dagaalo ka qarxa Soomaaliya gaar ahaan gobolada Koofureed,
sida Jubada hoose, Muqdisho, Shabeleda hoose iyo meelaha la midka ah.
Annagoon saadaalin Karin cidda ku adkaan
doonta dagaaladan, inkastoo aan maanka ku heyno in waqtigaan laga yaabo in
dagaaladu ka badalnaadaan qaabkii hore ee dagaalada sokeeye maadama ay
markaan ku lug yeelanayaan dowladdo ayagu si fiican u hubeynsan kana qalab
iyo tayo wanaagsan maleeshiyooyinka Soomaalida iyo jabhadda hubaysan. waxaa
kale oo la arkaa inuu dagaalkani dhanka fikraddana ka badalnaado kuwii hore
sababtoo dagaaladii hore inta badan waxa ay ahaayeen kuwo magac qabiil
kaliya ku dhisan balse kan waxaa dhici karta dad badan oo aan isku qabiil
aheyn isku dhinac kasoo wada jeestaan ama dano gaar ah ha ku midoobaan ama
fikrad iyo arragti mideysa ha jirtee, inkastoo aan Soomaalida lagu aqoon
dad fakir isku raaca.
Shariifka iyo Madxaweynaha oo ah labada nin
ee ugu awooda badan madaxda dowladda, marka la eego sida wax usocdaan iyo
dhinacyada is-haya oo ay kala hogaamiyanaan, ayaa ayagu qeybweyn ka qaadan
kara abuurid jawi wax looga badalayo siyaasadan tag-taagan ee ay kusocto
dowladda shanta bilood jirta.
Haddaba Waxaan qormadeydaan oo u badan xog iyo
warar aan soo aruuriyey ku soo gabagabeynayaa in ay haboontahay in ay
madaxda dowladda KMG ah iyo xubnaha labada golleba la yimaadaan qorshe iyo
arragti deg deg ah oo ay wax uga badalayaan kala fogaantaan siyaasadeed oo
keeni karta dagaalo iyo bur bur cusub oo soo wajaha ummadda Soomaaliyeed.
Waxaa haboon in ay dhibaatada jira lagu wajaho midnimo iyo arragti ka
duulaysa sidii Soomaali dhibka looga saara, lana xasuustaa inuusan jirin
qabiil gaar ah oo kaligiisa dhib gaar ah qaba ama wax gaar ah difaacanaya
Soomaali oo dhan ayaa wax ka qaldan yihiin wixii hagaaga Soomaali oo dhan
ayey u hagaagayaan wixii halaaban Soomaali oo dhan ayey ka haalabayan,
waxaaana u arkaa hogaamiyeyaasha Muqdisho tilaabada ay qaadeen ee ah goona u
baxa beeleed inay tahay tilaabo lagu deg degay abuurina kartana jahwareer
siyaasadeed.
C/Shakuur Cali Mire
shakuur111@hotmail.com
Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh qoraaga ku
saxiixan
Faafin: SomaliTalk.com | Maarso 17, 2005
QORAALKII HORE EE C/SHAKUR
Dhex-dhexaadin
Fahad Iyo Asad , iyo Arragtidooda Ciidamada Shisheeye.
Waraysi Samsam
iyo Codsasho Caawinaad Soomaalino...
 iyo
Shirkadda Dahabshiil oo Sanduuq Mucaawino u Furtay Samsam...
Samsam waxa ay shaaca ka qaaday in ay dacwadeeda u
gudbineyso Maxkamadaha Aduunka ee Caalamiga ah, waxana ay...
Guji...
Kulaabo bogga www.SomaliTalk.com
| 
Daabaco
Boggan | Print