Waxaa Ayaan darro weyn ah Cadaalad
darrada aan geedna loogu soo gabban ee ka dhex aloosan Maxkamadda
xarunta Somaliland ee Hargeysa, Xarunta Maxkamaddu waa hoyga cadaaladda
Somaliland, waa Hoy laga filaayo inay Miisaan dhex dhexaad ah u noqoto
dhammaan Bulshada reer Somaliland iyo qofka aan Somaliland u dhallan
labadaba, Cadaaladdu Maaha mid u xaglisa dhinac ee waa mid ilaahay
dartii ugu adeegta shucuubta kala duwan ee ku dhaqan goob sida dalka
Somaliland oo kale, Xukuumaddii keli talisnimada ku caanka ahayd ee
Maxamed Siyaad Barre waxaa lagula dagaalamay lugtana jabiyey waxay ahayd
oo loo wada fadhiyey waa cadaalad darro, Maxamed Siyaad barre iyo qoyska
uu ka dhashay iyo ragga ku xeeran iyo weliba intuu garanayo cadaaladdii
dalkii la odhan Jiray "JAMHUURIYADDII DIMUQRAADIYADDA SOOMAALIYA" muu
qaban jirin lagumana xukumi jirin ee cadaaladda Xukuumadaasi lagaga
takhalusay waxay qaban jirtay dadka masaakiinta ah, shacabka aan waxba
galabsan, hooyooyinka, caruurta iyo Birmo gaydada, kumanaankii
dhalinyaro ahaa ee ka hayaamay maalinta cad Hargeysa,Burco, Berbera, iyo
magaalooyinka Somaliland waxaa qudhaata ee dhigooga kicisay waxay ahayd
cadaalad darrada uu maamulkii Siyaad barre ku dhaqaaqay Shacabka
Somaliland ee lagu xasuuqay boqolaalka birmo gaydada ah, ee diyaaradda
hadhka cad loola dhacay shacabka hargeysa, burco, berbera, iyo
magaalooyinka Somaliland ee haweenka Somaliland loogu kufsaday, ee
caruurta loogu gumaaday.
Cadaaladd darradu waa midda bara
bixisay seddexda milyan ee qof ee Somaliland, guryahoodu u burbureen,
hantidooduna u baabaday, Somaliland xukuumadeeda loogama fadhiyin in tii
laga dagaalamay ay kula kacdo dadka Birmo gaydada ah dadka aan waxba
galabsan, dadka aan itaalka lahayn.
Sida dhawaan saxaafadda Soomaalida ee
kala duwan lagu shaacinaayey waxaa xabsiga magaalada Hargeysa loo
taxaabay gabadh yar oo magaceeda la yidhaahdo Sam-Sam, walaahi ayaan ku
dhaartaye waxay Sam-Sam i xasuusisay sannadkii 1997-kii aniga oo arday
yar ahaa da'dayduna ay ahayd da'da Sam-Sam oo kale ayaa waxaa habeen ka
mid ah habeenadii 1997-kii la iga qabtay meel u dhaw Masaajid ku yaalla
magaalada Hargeysa aniga oo ku sii socda salaaddii Cisha markaa waxaan
ka mid goob aan ka baran jiray Culuumta Computerka, waxaan gacanta ku
wattay shandad ay iigu jireen buugaag iyo waraaqo, markaan soo gaadhay
abaaro meel u dhaw Masjidka goor aan saacadda ku tilmaamay 7:00 fiidnimo
Magaalada Hargeysa ayaan ka war hellay askar dhinac kasta iga taagan oo
budh la dhacaya dhalinyaro aanu isku da'a ahayn aqoon badanna isku
lahayn xaafadna wada geli jiray waan joogsaday aniga oo isleh bal waxa
meesha ka socda mise askartii ayaa xagayga ku soo dhaqaaqay waxaan ka
war hellay dhirbaaxo iyo feedh mar i wada cuskaday markaan dhulka ku
dhacay aniga oo garan la' waxaan galabsaday ayaa waxaa la iga saaray
suunkii aan surwaalka ku xidhna waxaana la iga furay kabahii aan xidhna
garbaduub inta la ii xidhay ayaa gaadhi ay reer Hargeysa wakhtigaasi u
yaqaaneen "Shabagleh" la igu tuuray, laba habeen iyo laba maalmood ayaan
ku jiray saldhiga dhexe ee magaalada Hargeysa Habeenkii Seddexaad ayaa
aniga iyo dhalinyaro aan ku qiyaasay 20-neeyo waxaa saqdii dhexe goor
aan ku qiyaasay 2:00 habeenimo nalaga soo saaray qolol yar yar oo aanu
ku jiray waxaana aan ka war hellay nin cod dheer ku hadlaya oo leh "waar
indhaha ka xidha indha ka xidha!!" waxaa nalaga xidhay indhaha iyada oo
maro madow kurka naloo geliyey, wakhtigaasi maan garanayn meel la nagu
wado gaadhigii na waday markuu istaagay ayaa iyada oo katiinado nagu
xidhanyahiin waxaa nala keenay meel askar badan oo aan tiradooda ku
qiyaasay ilaa 1000 askari oo dhar (uniforms) kala duwan xidhan oo
saacadda wakhtiga danbe gaardiyeynaya, waxaa naloo soo dhaqaajiyey meel
qolol badanleh, qol weyn oo aan ku qiyaasay hoolalka shirarka oo kale oo
uu dhex yaallo miis aad u dheer ayaa nala keenay, waxaa miiska
hareerahiisa fadhiya ilaa shan nin, markaa anigu waxaaban islahaa
wakhtigaasi xilligani malaha waa la idin sii daynaya, waxaa markaa nala
fadhiisiyey goob aad moodo kuraasta meelaha masrixiyadda oo kale
(theatre) markaa waxaan u fiirsaday qoraalka ku dul qoran ninka
gudoominaya meesha nala keenay waxaa ku qora "axmed jambiir Suldaan,
Wasiirka arrimaha gudaha SL" dhinacyada ninkaasi waxaa ag fadhiyey ilaa
afar nin oo kale oo ay ka mid ahaayeen nin Dacas la odhan jiray oo alla
ha u naxariistii dhintay hadda oo ahaan jiray janeralka ciidamada
Somaliland, iyo nin kale oo ahaa taliyaha ciidamada Booliiska Somaliland
oo la odhan jiray Cilmi Kabaal, balse labada nin ee kale maan garanayn
inkasta oo nin mar danbe meesha fadhiyey uu iigu sheegay inay kala
ahaayeen Wasiirkii Maaliyadda ee hore Caynab iyo Wasiirkii hore
gaashandhiga hadana ah wasiirka dibu dejinta Somaliland Cabdilaahi
Dirawal (waxaan ka cudur daaranaya labada masuul oo aanan hubin inay
meesha fadhiyeen) markaa Axmed Jambiir oo wakhtigaasi ahaa Wasiirka
arrimaha gudaha Somaliland ayaa wuxuu bilaabay hadallo ay ku jirto
Hanjabaad wuxuu yidhi "u yeedha taliyahii ka masuulka ahaa xadhiga kuwan
yar yar ee aan edaabta la barin" waxaa goob midigtayda ah ka soo booday
askari wuxuuna sallaan militery oo adag siiyey Axmed Jaambiir Suldaan,
salaanta ka dib ayuu Axmed Jambiir askariga weydiiyey sida uu usoo
qabtay, wuxuuna ku jawaabay askarigii "Mudane Wasiir mid kasta waxaan ku
qabtay faash aan cadka iyo jiidhka kala reebayn waana ciyaala suuq ee
ciqaabta asluubta ha la mariyo!!!" markii askarigii dhamaystay
hadalkiisa ayuu Wasiir Jambiir wuxuu ku amray askariga inuu dibadda
iskaga baxo, inyar ka dib ayuu Axmed Jambiir wuxuu bilaabay dacwad wuxuu
yidhi "Saacadda laga bilaabo waxaad ku xukumantahiin xadhig u dhexeeya 6
bilood oo ciqaab guud ah, wuxuuna ka akhriyey waraaq qeexaysay gudida
nabad gelyada deg deg ah, ilaahay ayaan ku dhaartaye waxaan kala garan
waayey wakhtigaasi waxaan galabsaday, waxaan tin ilaa cidhib noqday
jidhiidhico, kama naxsanayn naftayda oo qudhaata iyo cadaalad darrada
weyn ee i asiibtay aniga iyo dhalinyarada kale ee nala xukumay, balse
waxaan ka yax yaxay cadaalad darrada haysata dadka kale ee kiisaska lagu
soo qabtay ee maxkamadaha dalku xukumaan, muddo 25 cisho ah ayaanu ku
jiray xabsiga dhexe ee magaalada Hargeysa, iyada oo uu na xukumay wasiir,
weligay ma maqal wasiir qof ku xukuma inuu jeelka galo.
Aniga oo ku hadlaya magacayga iyo
magaca inta jecel cadaaladda Somaliland waxaan dhaleecayn badan dhabarka
u saaraya Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland Mudane Daahir Riyaale
Kaahin, Madaxweyne ku xigeenka Somaliland Mudane Axmed Yuusuf Yaasiin,
iyo dhammaan xukuumadooda, iyo Maxkamadda gobolka Hargeysa oo noqotay
bulaacad jaban oo ciddii awooda lihi adeegsato, waxaan ku dhaleecaynaya
Gabadha yar ee aan gaadhin wakhti la istaajiyo maxkamad ee kiiskeedu
meel walba gaadhay, waxaan maanta u diray waraaq ururka xuquuqda
Aadamaha ee AMNESTY INTERNATIONAL, iyo ururka xuquuqda aadamaha ee
qaramada midoobay inay kiiskaasi faraha la galaan, waxaan ka codsanaya
dhammaan garyaqaanada Somaliland inay ka dhiidhiyaan falkani
waxshinimada ah ee lagula kacay gabadhan yar ee la yidhaahdo Sam-Sam,
waxaan ka codsanaya dhammaan aqoonyahanka iyo mutacalimiinta Somaliland
iyo Saxaafadda Somaliland inay igu soo biiraan olole balaadhanna loo
gallo sidii xorriyadda iyo xaqqa Sam-Sam loo soo celin lahaa, Waxaan
kale oo aan ku biiraya dhaleecaynta ay soo jeediyeen ururka
Coalition
for justice in Somaliland iyo ururka kale ee African Rights, aniga oo
dhaleecaynta la qaba qareenadii difaacayey Sam-sam oo xabsiga loo
taxaabay, waxaanan leeyahay waa in sida ugu dhakhsaha badanleh loo soo
celiyo xorriyadda garyaqaanada.
Fadlan haddii aad jeceshahay sinaanta
iyo qaranimada iyo cadaaladda Somaliland u dagaalan xaqqa Sam-Sam fadlan
haddii aad jeceshahay inaad ku biirto dedaalkaasi igala soo xidhiidh
MOHAMED ABDI HASSAN (DIRIDHABA)
KARACHI, PAKISTAN.
E-mail:
diridhaba2001@hotmail.com
Faafin: SomaliTalk.com | November 27, 2004
Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh
qoraaga ku saxiixan