Soomaalida Nairobi oo Aragtiyo kala
Duwan Bixiyay Xariga Samsam.
Dadweynaha ku nool magaalada Naiorobi
oo badankood la socday arrintan samsam, fajaciso ku noqotay mar kale
kadib markii ay dhagahooda maqleen in samsam lagu xukumay shan sano
oo xabsi ah!,go'aankaasna ay gaartay maxkamada sare ee magaalada
Hargaysa.
SamSam
waxay ku jirtay xabsiga muddo waxayna kala kulantay dhibaato xoogan
oo xag maskaxeed iyo muuqaaleedba leh sida ay dad xog-ogaal ahi soo
wariyeen, waxaana arrinta gabadha oo xaalado kala duwan soo martay
ka hadlay dhinacyo badan oo iskugu jira shaqsiyaad, hay'addo u dooda
xuquuda Aadanaha, Madaxda Booliika Somaliland, Madax ka mid ah kuwa
Maamulkaas oo bixiyay wareysiyo, dadweyne iyo waliba boggan
SOMALITALK oo waqti badan ku bixiyay Sidii usoo bandhigi lahaa xog
tifaftiran dadweyne badana ay kala socdeen halka ay mareyso xaalada
samsam iyo xaaladeeda ugu dambaysa, dadweyne iyo Qorayaalna ay ku
soo bandhigeena Sida ay u dareemeen dhibaatada samsam yar.
Iyadoo aan arrintaas wali jirto samsamna
lagu xukumay shan sano oo xarig kadib markii la hor keenay Maxkamada
sare, ayaa waxaan la kulmay dadweynaha soomaaliyeed ee ku nool
magaalada Nairobi Qaarkood lana socday Xaalka gabadha waxayna aad
uga hadleen soona bandhigeen figradahooda la xiriira xarigaas.
Mid ka mid ah dadkaas oo soo bandhigay
figaradiisa ayaa ku tilmaamay in xarigan uu yahay mid aargoosi oo ku
lug leh labada maamul, mar hadii labada maamul uu ka dhexeeyo
khilaaf siyaasadeed gabadhana lagu arkay guri nin madax ahi leeyahay,
loogana shakiyay in ay wax basaasayso sida hadalka loo dhigay,
taasna ay ku timid in samsam xarigan iyo dhib nafsaani ahba la
iskugu daro.
Dadka Aan kala sheekaystay arrintan oo
aad u badnaa waxay kala qabaan figarado kala duwan, qaarkood waxay
sheegeen in arrinta samsam meel la saaro, wax walbana waxaa ka daran
dhibaatada loogu gaystay xabsiga oo ka hadal u baahan, waxayna
arrintan ka saaran tahay mas'uuliyad dadka goob jooga u ah sida
Culumada, Madaxda maamulka, Hay'addaha wadaniga ah ee ka shaqeeya
xuquuqda insaanka iyo inta waxgaradka ah, hadii aan la maaraynina
iyadoo lala xisaabtamayo inta ku lugta lahayd xadgudubka inanta ay
keeni karto dambi indhaha laga laabtay.
Guud ahaan dadka Somaaliyeed ee ku
nool magaalada Nairobi intooda arrintan la socota ayaa aad uga xun
xariga samsam iyadoo horay dhibaato daran loogu gaystay xabsiga,
hadana aysan ka hadlin dadkii ay maciinka biday iyo kuwii ay u
socotayba, waxayna ku tilmaameen in xitaa ay ahayd in dumarnimo ay u
muujiyaan naxariis laakiin waxay tuseen cadaawad ah in ay siday
doonaan ula dhaqmaan.
Qaar ka mid ah xildhibaanada
baarlamaanka oo ka hadlayay arrintan samsam kadib markii ay maqleen
ayaa la yaab ku tilmaamay xariga intaas la eg, xitaa hadii dambigaas
uu jiro sida ay maxkamadu cadaysay waxaa fiicnan lahayd ayay
sheegeen in ay cafiyaan, laakiin waxaa wax laga xumaado ah in
xabsiga si xun loogula dhaqmay waxna loo dhimay caafimaadkeeda iyo
waliba nolosheeda dambe oo ah mustaqbal madoow oo ay badeen
ilaaladii xabsiga ay ku jirtay samsam oo meel ka dhac ku ah sharciga
iyo insaankaba.
Oday ka mid ah dadka waayaha ay
dalkoodi ka soo wadeen hammuuna u qaba ku laabashada dalkiis ayaa
maqlay arrintan samsam ka dibna ka hadlay sida ay ula muuqato, waxa
uuna sheegay in wax badan ay xiligan is badaleen iyadoo la moodo
ilbaxnimo iyo gaaris horumar aan horay loo arkin, xiligii hore
waxaan lahayd xeerar dhaqameed aad looga dambayn jiray qofkii ku
kacana dambiguu leeyahay lagu qaado, waxaa ka mid ah in aan la dilin
maganta iyo dadka tabarta yar, sida caruurta, waayeelka, haweenka,
culumada, iyo waxii la mid ah, laakiin xiligan waxaas oo dhan ay
noqdeen kuwa la baas mareeyay, waxaaba laga cabsi qabaa in kuwa
dhalan doona ayba wax badan iska caadaystaan waayo kuwii dhalay
ayaaba sidan ahe, maxaa aduun is badalay wallee soomaaliyeey war baa
kuu laaban ayaa ka mid ahaa hadaladiisii.
Mar uu ka hadlayay arrinta samsam waxa
uu sheegay in uu aad uga xun yahay in gabadhaas ay u gacan gashay
dad aan wax badan kala soconin dhaqanka, iyo madax aan qadarin iyo
naxariis lahayn, waxa uuna tala ahaan ugu jeediyay dadka
soomaaliyeed in ay arrintan saaraan xooga saaraan lana sii daayo
inantaas yar.
Ugu dambayntii dadka soomaaliyeed ee
ku nool magaalada Nairobi oo badankood ah kuwo si wanaagsan ula
socda dhacdooyinka ka dhaca dalkooda iyo dibadiisa ee ku saabsan
muwaadiniinta soomaaliyeed ayaa arrintan si guud iga xun, iyagoo ku
tilmaamay dhacdadan mid taariikhi ah oo baal mugdi ah ka gali doonta
isbadalka taariikhda soomaaliyeed.
Canab Mumtaz
Somalitalk | Nairobi
canabmumtaz@hotmail.com