Meesha hashii ka durdurisay nirigtii maxaa laga sugayaa?
Sucaad Said Yamen
sucaad03@hotmail.com
Inkastoon indhawayd ka gaabsaday, maqaaaladaan ku eegi jiray dareen kayga ku
aaden dalkayga iyo dadkayga, hadana waxaa midaan ka aamusiwaayey igu noqotay
xildhibaanada ceeboobay ee isku farasaarey dalkaasi Kenya.
Aan ku bilaabo qormadaydee, markii mudo hada bil iyo baryo laga joogo lagu
dhawaaqay in Soomaaliya dowlad federaal ah u dhalatay, ayaa soomaalida ku
dhaqan dunida afarteeda gees badankoodu u riyaaqeen dowladaas. Dowladaa oo
la dhihi karo waatii kali ahayd ee burburkii kadib hanatay kalsoonida
bulshada inteeda badan, ayaa noqotay ” la mood noqonse wayday” kadib markii
rag baarlamaanka ka ku jira ay hardan, sabaaxato, feer, laad iyo lagdan
isula tageen.
Waxaa maalin dhawayd anoo kujira mid ka mida webabka soomaalida, ishaydu ku
dhacday ” war deg deg ah” waa fiirshay mise waa xildhibaanadii oo is laayey.
Runtii ma nixin mana farxin waxayse igu noqotay ” nabar aan filaayey naxdin
mooyee naaqus maleh” waxaana waliba is iri, maxaa kuxigidoona? Mise tii
xigtay waa dawladii oo laga takhalusay iyo in hada iyo hor mid lasoo dhiso.
Saa waxaa igusoo dhacday oraah nin laga sheegay oo uu yiri “ walee waa yaab”
Yaabkaas waa tay ka dhihidoonaan dowlada lasoo dhisidoono iyo inay
sabaaxatada biisi doonaan iyo in kale.
Waxaa wax lala yaabo iyo waliba nasiib daro ah, in dadkii laga sugayey inay
hagaag shicib gacantoodu dhac iyo dil baratay, baraana sida dhac la’aan iyo
dil la’aan loo noolaado inayba ayagii u bilaabeen in is farasaar wax lagu
qaybsado. Waxaan waydiin lahaa ragas isku rifay dalka ay koytada kuyihiin,
maxaad samayn lahaydeen hadaad dalkii joogi lahaydeen? Jawaabta anaa
isasiiyey waxayna noqon lahayd, baroon iyo bii’em
Waxaan anoon idin liidayn idin oronlahaa hala idiin furo koorso ka kooban.
- • Kala danbaynta
- • Sida wax loo maamulo
- • Sida hadaa wax tabanayso afka looga hadlo
- • Taariikhdu intay marayso iyo in laga ilbaxay gacan kahadalkii
- • Micnaha wadaniyada
- • Tanaasulka
- • Is xurmaynta iyo is xaqdhawrka
- • In umad iyo dal dacdaroobay idin sugayaan, kana muhiimsanyihiin wax
yaabaha aad isku jiid jiidanaysaan
Waxaan dhihi karaa waxaa tihiin, umad eberkeed ah oo ay ka dhamaatay, aana
is dhaamin, xishoodkiina meel soo dhigtay, dantoodana ku fushanaya siday uga
badin waydo. Taas waxaa iiga markhaatiya,wararka laga soo tabinayo halkaad
ku sugantihiin oo aan ahayn kuwo la jeclaystay.
Isku soo wadaduub, wali waa ladinka dhursugayaa, waxa idin sugayana waa.
- • Agoon cayr ah
- • Hooyo gablan ah
- • Waayeel rafaadsan
- • Dhalinyaro mustaqbal la’
- • Kuwo inay gaaloobaan ama dhaqama kale qaataan qarka u saaran
- • Dal burburay
- • Dad barakacay
- • Calankii oo ku dhow in la ilaawo suu u ekaaba
- • Dalkii Soomaaliya la oran jiray oo aan waxba uga harsanayn inuu
noqdo
kudaafad lagu tilmaamo, waabaa dad caadiya ku noolaan jireen hadase, waxaa
dagan dadqalo.
Hadaba hadaad dad naxaya oo wali wax uun laka garanaya tihiin, amaba aad ku
sifoobi kartiin dad u qalma xilka loo dhiibay, intaas aan kur kusoo xusay
baad garan lahaydeen kana hormarin lahaydeen danahiina gaarkaa oo ah kuwa
halkaa dhigay dalkaygii dadkaygiina cadow iskaga dhigay.
Runtii idinma abhin karo oo hadaa diin xaqdhowraysaan sida xaalyahayba ma
noqoteen, waxaanse si naxariisleh idiinka codsanayaa, dal la’aan baad
nadhigteen oo dal aanaan lahaynbaan qaxooti kunahee dad la’aana hanoogu
darina oo markaad noqotiin inta hartay bumbo iyo balaayo ha iskugu dhiibina.
Waxaan markale idinleeyahay hadaad dad naxaya tihiin oo intay doontaba ha
le’ekaatee wali uun diiraysaan, sida u dhaama dadka iyo dalka mucjisaysanee
la dhaygagsan dhibaatada aad idinku u horseedeen
Gabagabadii waxaan dadka soomaaliyeed usoojeedin lahaa, inaysan u danayn
qabiil iyo qurun balse ayagu dantooda gartaan. Dantiida garta oo yaan
maskaxdiina lagu xadin waa layna qadshay iyo cid hebelbaa rabta inay ina
xukumaan. Meesha wax ka socon la’yihiin waa qaabfikirkeenoo qolo aan
jixinjixin furaheeda qaadatee hooy sidaan dan inoo kuma jirto. Illaha awooda
leh waxaan ka barayayaa inuu il naxariisleh ku eego dadkiisaas inkaartu
iskaga dhacdee gees maray amarkii ahaa iga danbeeya dadkaygow ee aan waliba
lahayn indho ay ku arkaan cadawgooda ayaguse isku cadowgaa.
Sucaad Said Yamen
sucaad03@hotmail.com
Afeef: Qoraalkan waxaa leh qoraaga kusaxiixan
Faafin: SomaliTalk.com | Dec 18, 2004
LINK:
http://www.somalitalk.com/samsam/